Την συζήτηση συντόνισε ο κ. Christian Schubert, δημοσιογράφος της Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ). «Ο ρόλος του ESM στην Ελλάδα είναι γνωστός και σημαντικός» δήλωσε ο κ. Φιορέτι, εξηγώντας, «χρηματοδότησε τα τελευταία τρία προγράμματα και τώρα είμαστε εταίρος της Ελλάδας. Ενδιαφερόμαστε για την επιτυχία της ελληνικής οικονομίας και της κοινωνίας». 

Ο ίδιος δήλωσε ικανοποιημένος από τον τρόπο που αποδίδει ο τραπεζικός τομέας σημειώνοντας ότι «οι τράπεζες είναι πολύ πιο δυνατές και ανθεκτικές σε όλους τους δείκτες. Υπάρχουν κάποιες αδυναμίες που μπορούν να διορθωθούν». 

Παράλληλα, σημείωσε: «Η δεξαμενή των πελατών έχει μικρύνει πολύ. Η ζήτηση έχει αλλάξει και η παροχή των προϊόντων είναι ακόμα παλιά. Είναι δύσκολο να βρουν οι τράπεζες καλούς πελάτες για να τους δανείσουν. Οι τράπεζες έχουν εξελιχθεί και είναι σταθερές, αλλά πρέπει να εκμοντερνιστούν και να βρουν καινούργια επιχειρηματικά μοντέλα».

Από την πλευρά της, η κυρία Cristina Torrella, Senior Director της FitchRatings, στάθηκε στην επενδυτική βαθμίδα που κέρδισε η Ελλάδα, λέγοντας ότι «η αύξηση του επενδυτικού βαθμού της Ελλάδας, ήταν πολύ θετικό βήμα για τις τράπεζες που έχουν ακόμα χαμηλό βαθμό. Πρέπει επίσης να έχουμε στο μυαλό μας ότι υπάρχει πιθανότητα για μεγαλύτερη αύξηση ακόμα. Βλέπουμε πρόοδο των ελληνικών τραπεζών. Υπάρχει μείωση του κόστους κινδύνου».

Ερωτώμενη, πάντως, σχετικά με την εξωστρέφεια των ελληνικών τραπεζών, σημείωσε ότι, «το ερώτημα περισσότερο είναι τι συμβαίνει στην εγχώρια αγορά. Βλέπω ευκαιρίες με εξειδικευμένους εταίρους όπως οι ασφαλιστικές. Υπάρχουν περιθώρια ανάπτυξης σε αυτούς τους τομείς γιατί έχει να κάνει με τη βιωσιμότητα αλλά και του επιχειρηματικού μοντέλου. Μπορούν να κοιτάξουν προς τα έξω αλλά έχουν περιθώρια και στην ελληνική αγορά».

«Οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται σε τεράστια αναδιοργάνωση. Από αυτό προκύπτουν κίνδυνοι για την μετοχική βάση και την καλύτερη απόδοση που είναι το ζητούμενο. Αν διατηρήσουμε μια στιβαρή πολιτική μερισμάτων, νομίζω ότι θα πάνε καλά οι ελληνικές τράπεζες», ανέφερε ο κ. Γιώργος Τρυφινόπουλος, Επικεφαλής Στρατηγικής του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Ο ίδιος, συμπλήρωσε: «Χρειαζόμαστε μεγαλύτερες τράπεζες αλλά ταυτόχρονα πρέπει να υπάρχει και ο ανταγωνισμός. Θα πρέπει να επικεντρώνονται στα επιχειρηματικά μοντέλα τους».

Στο ζήτημα των πολύ μικρών καταθέσεων των ελληνικών νοικοκυριών, στάθηκε ο κ. Κώστας Σαραφόπουλος, Chief Investment Officer, της Alpha Bank. 

«Υπήρχε πολύ χαμηλό επίπεδο καταθέσεων. Κυρίως στην Ελλάδα, αυτό είναι ένα υποπροϊόν από τη βάση. Οι περισσότεροι λογαριασμοί αποταμίευσης της Ελλάδας έχουν 4.000 - 5.000 ευρώ. Ένας λογαριασμός που έχει τόσα, χρησιμοποιείται για καθημερινά έξοδα, για ρευστότητα όχι για αποταμίευση. Οι τράπεζες συνεργάζονται με την κυβέρνηση για να δώσουμε ένα καλό επιτόκιο σε κάθε νοικοκυριό. Από την αρχή υπάρχει μια καλή συνεργασία και συνεννόηση.

Το 4% είναι ένας αριθμός. Ένας πολύ υψηλός αριθμός θα αυξήσει και το κόστος. Το 2,5% επιτόκιο είναι αρκετά καλά ποσοστό για μια οικονομία σαν την Ελλάδα. Αρχικά μπορεί να δούμε μια μικρή πτώση για την κερδοφορία. Μόλις σταθεροποιηθούν τα επιτόκια, τα προϊόντα νέας γενιάς θα παίξουν σημαντικό ρόλο σε μια βιώσιμη κερδοφορία στο μέλλον».

Aισιοδοξία συνέστησε η κυρία Μαρία Νεφέλη Μπερνίτσα, Partner Bernitsas Law, εξηγώντας: «Αυτά που συμβαίνουν τα τελευταία 10 χρόνια πρέπει να μας κάνουν αισιόδοξους γιατί υπάρχει αύξηση του ανταγωνισμού. Υπάρχει ζήτηση, η οικονομία πηγαίνει καλύτερα, έχουμε μάθει από τα λάθη του παρελθόντος. Πριν την οικονομική κρίση, υπήρχε πολύς ανταγωνισμός, οι ρυθμιστικές αρχές δεν μπορούσαν να ρυθμίσουν και τα 20 χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, τα περισσότερα χρειάστηκε να κλείσουν. Ξεκινάμε από αυτό το πλαίσιο και σήμερα έχουμε μόνο 4 συστημικές τράπεζες».

Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών: Δείτε live τη δεύτερη ημέρα

Να σημειωθεί ότι οι αποδόσεις των ελληνικών δεκαετών κρατικών ομολόγων έχουν αποκλιμακωθεί σημαντικά κι έτσι, το Δημόσιο σκοπεύει να εξοφλήσει πρόωρα δάνεια από την περίοδο των μνημονίων, δανειζόμενο από την αγορά ομολόγων με αισθητά χαμηλότερο επιτόκιο, αλλά και αξιοποιώντας το «μαξιλάρι» που διαθέτει και που πλέον, μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, μπορεί να αξιοποιηθεί με ευέλικτο τρόπο.

Πιο συγκεκριμένα, με βάση πληροφορίες, ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους κατέθεσε αίτημα για νέα πρόωρη αποπληρωμή δανείων που δόθηκαν στην Ελλάδα από τις χώρες της Ευρωζώνης, στο πλαίσιο του πρώτου μνημονίου, ύψους έως 5,29 δισ. ευρώ, τα οποία λήγουν το 2026 και το 2027. Μένει να φανεί εάν θα εξαντληθεί όλο το ποσό που τίθεται στο αίτημα.

Είναι, δε, η τρίτη πρωτοβουλία της κυβέρνησης σε αυτήν την κατεύθυνση, καθώς είχε προηγηθεί η πρόωρη αποπληρωμή δανείων του GLF το 2022 και το 2024, με κεντρικό στόχο να μειωθεί το ύψος του χρέους, όχι μόνο ως ποσοστό του ΑΕΠ, αλλά και ως απόλυτο μέγεθος. Ειδικότερα, η χώρα αποπλήρωσε, το 2022, πρόωρα, 2,7 δισ. ευρώ στους εταίρους της ευρωζώνης, στο πλαίσιο των προσπαθειών για τη βελτίωση της βιωσιμότητας του χρέους της, ενώ τον περασμένο Δεκέμβριο αποπληρώθηκαν νωρίτερα από το αναμενόμενο δάνεια που λήγουν το 2024 και το 2025, ύψους 5,3 δις ευρώ. 

Τα δάνεια

Επισημαίνεται, ότι τα δάνεια του πρώτου μνημονίου από την ευρωζώνη ανέρχονται σε 52,9 δισ. ευρώ, με διάρκεια αποπληρωμής από το 2020 έως το 2040 και με επιτόκιο Euribor 3 μηνών + 0,5%, γεγονός που τα καθιστά ακριβά.  Κι αυτό όταν οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων είναι κατά τι χαμηλότερα.

Να σημειωθεί, ότι η κίνηση κρίνεται ως απαραίτητη, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι, μια κι από φέτος τρέχει και η εξυπηρέτηση των δανείων του EFSF, ύψους 141,8 δισ. ευρώ, με αποπληρωμή το 2056, ενώ από το 2034 προστίθενται τα 86 δισ. ευρώ από τον ESM ως το 2060.

Οι στόχοι

Σύμφωνα, πάντως, με αναλυτές, μέχρι το 2034 η  χώρα μας θα πρέπει να έχει αποκλιμακώσει τον δείκτη χρέους προς ΑΕΠ κάτω από το 100%, ώστε να μπορεί να δανειοδοτηθεί με βάση τα επιτόκια που θα ισχύουν. Στόχος, που με την πορεία, προς ώρας, του πληθωρισμού, φαίνεται πιο εφικτός παρά ποτέ. Άλλωστε, ο πληθωρισμός «φουσκώνει» τις τιμές και το ΑΕΠ, επηρεάζοντας τον λόγο χρέους/ΑΕΠ. Να σημειωθεί, ότι για το 2024 προβλέπεται νέα  συρρίκνωση του χρέους της γενικής κυβέρνησης, στο 152,3% του ΑΕΠ από 160,3% του ΑΕΠ το 2023, ενώ για πρώτη φορά στα χρονικά, θα μειωθεί και σε απόλυτα μεγέθη, στα 356 δις. ευρώ από 355 δις. ευρώ το 2023.

Μήνυμα Στουρνάρα

Στο μεταξύ, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, μιλώντας την εβδομάδα που πέρασε στο συνέδριο της Καθημερινής «Μεταπολίτευση: 50 χρόνια μετά», σε συζήτηση με θέμα «Τα επόμενα 50 χρόνια είναι ασφαλής η Δημοκρατία; Είναι η Ελλάδα μεταρρυθμίσιμη;», κάνοντας μία ιστορική αναδρομή, ανέφερε ότι η χώρα μετά την οιωνεί χρεωκοπία του 2010 πήρε ένα τεράστιο δώρο: Τη μεγαλύτερη οικονομική βοήθεια 289 εκατ. ευρώ σε αναχρηματοδότηση του χρέους, με χαμηλό επιτόκιο. Ο ίδιος εκτίμησε ότι με ένα διαρκές 2% πρωτογενές πλεόνασμα στον Προϋπολογισμό και τη συνέχιση των μεταρρυθμίσεων τα επόμενα 50 χρόνια, το δημόσιο χρέος μπορεί να επιστρέψει στο 60% του ΑΕΠ. «Το οφείλουμε στις επόμενες γενιές» ανέφερε χαρακτηριστικά.  Ο διοικητής της ΤτΕ κατέληξε λέγοντας ότι «ελπίζω να μην αυτοκτονήσουμε στο μέλλον. Έχουμε τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε την τεράστια ρύθμιση του χρέους που έγινε».

Το πλάνο

Πάντως, ο  ΟΔΔΗΧ προχωρεί στις 20 Μαρτίου σε νέες επανεκδόσεις ελληνικών τίτλων, για την άντληση μικροποσών από τους επενδυτές. Επίσης, σχεδιάζει δεύτερη έξοδο στις αγορές που θα αποφασιστεί με βάση και το κλίμα από τις δύο νέες αξιολογήσεις που έρχονται μέσα στον Μάρτιο. Συγκεκριμένα, στις 8 Μαρτίου αναμένεται απόφαση από τον καναδικό οίκο DBRS, που έχει τοποθετήσει την Ελλάδα στην κατηγορία «BBΒ» και στις 15 Μαρτίου από την Moody's, που θα φανεί εάν θα προχωρήσει σε αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, καθώς είναι μόνος οίκος που εξακολουθεί να τη διατηρεί ένα σκαλοπάτι κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, στην κατηγορία Ba1. Η επόμενη αξιολόγηση του εν λόγω οίκου είναι στις 13 Σεπτεμβρίου.

Για φέτος, ωστόσο, οι δανειακές ανάγκες  δεν ξεπερνούν τα 10 δισ. ευρώ, ενώ τα 4 δισ. ευρώ έχουν ήδη συγκεντρωθεί από την πρώτη έξοδο του Δημοσίου στις αγορές, τον Ιανουάριο, με το δεκαετές ομόλογο που προσέλκυσε μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον, καθώς ΟΔΔΗΧ δέχτηκε προσφορές πάνω από 35 δισ. ευρώ.

Γιώργος Αλεξάκης

Το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης τέθηκε σε αναστολή το 2020 λόγω της πανδημίας του κορονοϊού και αναμένεται να τεθεί σε ισχύ σε αναθεωρημένη εκδοχή την επόμενη χρονιά.

Σύμφωνα με όσα αποκάλυψαν οι πηγές υπό το καθεστώς ανωνυμίας, η Ρώμη δεν προτίθεται να επικυρώσει τη μεταρρύθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), χωρίς μια ικανοποιητική συμφωνία για τους δημοσιονομικούς κανόνες.

Μάλιστα, όπως εξήγησαν, η κυβέρνηση της Μελόνι θα προτιμούσε την διατήρηση του υφιστάμενου πλαισίου για να αποφύγει την στήριξη ενός πακέτου που θεωρείται «παράλογο» και ακόμα πιο αυστηρό για την Ιταλία.

Οι δημοσιονομικοί κανόνες της Ε.Ε. προβλέπουν ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να έχουν δημοσιονομικό έλλειμμα μέχρι 3% του ΑΕΠ και δημόσιο χρέος μέχρι 60% του ΑΕΠ. Όσες κυβερνήσεις δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες υπόκεινται σε πειθαρχικά μέτρα.

Στο πλαίσιο των συζητήσεων, η Κομισιόν έχει προτείνει μια μεγαλύτερη περίοδο προσαρμογής, επεκτείνοντας την πορεία της δημοσιονομικής προσαρμογής από 4 έως 7 έτη για τις κυβερνήσεις που υπερβαίνουν τα δημοσιονομικά όρια.

Ωστόσο, η Γερμανία ζητά οι χώρες με μεγάλο χρέος όπως η Ιταλία να μειώνουν τον λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ τουλάχιστον κατά 1% του ΑΕΠ τους κάθε χρόνο. Οι πηγές του Reuters ανέφεραν ότι η Ιταλία είναι έτοιμη να συμμορφωθεί με τους δημοσιονομικούς κανόνες. αλλά από το 2027 και έπειτα.

 «Δεν πρέπει να επαναπαυθούμε. Πρέπει να επικεντρωθούμε στην ενίσχυση του επενδυτικού status, το οποίο φέρνει πολλά πλεονεκτήματα. Τώρα είναι η στιγμή αυτά τα πλεονεκτήματα να φτάσουν στην κοινωνία», σημείωσε μεταξύ άλλων, υπενθυμίζοντας ότι τα οφέλη της επενδυτικής βαθμίδας έχουν αντίκτυπο στο κόστος χρηματοδότησης. «Υπήρχε μείωση στο spread για την Ελλάδα», αναγνώρισε, επίσης.

Παράλληλα, ο κ. Fioretti υποστήριξε ότι τα οφέλη δεν αφορούν μόνο τα κρατικά ομόλογα.

«Ο ιδιωτικός τομέας θα μπορέσει να εκδώσει δικά του ομόλογα σε χαμηλές τιμές», συμπλήρωσε, ενώ παραθέτοντας ακόμη ένα πλεονέκτημα, έκανε λόγο για τη μείωση της αβεβαιότητας. «Κι αυτό είναι κρίσιμο σε μια περίοδο με τόσο υψηλά επιτόκια». Την ίδια στιγμή, ανέφερε ότι η χώρα αποκτά πλέον πρόσβαση σε μια ευρύτερη δεξαμενή επενδυτών, καλώντας την κυβέρνηση να εστιάσει στην ενίσχυση της σταθερότητας και στη διατήρησης της δημοσιονομικά σώφρονος πολιτικής.

«Την Παρασκευή πολλοί ειδικοί του χρηματοπιστωτικού κλάδου αμφέβαλαν ακόμη εάν η Ελλάδα πράγματι θα επέστρεφε στην επενδυτική βαθμίδα. Είχαν επισημάνει ότι οι καταστροφικές πλημμύρες στην κεντρική Ελλάδα θα κατέστρεφαν μέρος της οικονομικής προόδου που είχε επιτευχθεί. Εντούτοις η Ελλάδα έλαβε την αναβάθμιση» παρατηρεί σε σχετικό ρεπορτάζ της η οικονομική εφημερίδα Handelsblatt.

Μεταξύ άλλων το ρεπορτάζ σημειώνει ωστόσο ότι η DBRS επισημαίνει και τους κινδύνους. «Παρά το ευνοϊκό προφίλ της Ελλάδας και τις επιτυχίες ως προς τη μείωση του δείκτη χρέους, η βιωσιμότητά του εξαρτάται κυρίως από την ικανότητα της χώρας να επιστρέψει σε βιώσιμα πρωτογενή πλεονάσματα. Περίπου το 70% του ελληνικού δημόσιου χρέους συνεχίζουν να κατέχουν δημόσιοι πιστωτές όπως ο ESM».

Πλημμύρες: Οι πολιτικές συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές

Το ρεπορτάζ όμως, που επικαλείται η DW, αναφέρεται και στις επιπτώσεις της βιβλικής καταστροφής στον θεσσαλικό κάμπο από τις πρωτοφανείς πλημμύρες. «Η επιστροφή της Ελλάδας στην επενδυτική βαθμίδα επισκιάστηκε σε μεγάλο βαθμό από τις σοβαρές καταστροφές των πλημμυρών» με τον αριθμό των θυμάτων να συνεχίσει πιθανώς να αυξάνεται μόλις το νερό υποχωρήσει. «Ο κάποτε σιτοβολώνας της Ελλάδας είναι πλέον μια απέραντη θάλασσα» σημειώνει το ρεπορτάζ και στη συνέχεια σχολιάζει την πολιτική πτυχή της καταστροφής:

«Ασκείται έντονη κριτική στην κυβέρνηση και την πολιτική προστασία. Η ένταση της καταιγίδας υποβαθμίστηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα και πολλοί διερωτώνται γιατί ο στρατός, που διαθέτει ελικόπτερα, φουσκωτά και εξοπλισμό για να κατασκευάσει προσωρινές γέφυρες, επιχείρησε τόσο αργά.  Μόνο μετά από τέσσερις ημέρες η κυβέρνηση συνέστησε κέντρο διαχείρισης κρίσης στην περιοχή. Πολλοί θεωρούν επίσης ακατανόητο γιατί η Ελλάδα δεν ζήτησε βοήθεια από το εξωτερικό. Οι πολιτικές συνέπειες μπορεί να είναι σοβαρές. Η οργή αυξάνεται στον κόσμο, η οποία ενισχύει λαϊκιστές και ακροδεξιούς».

Κατά τη διάρκεια της συνάντησης σημειώθηκαν οι υψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης, η ανθεκτικότητα και η ανοδική δυναμική της ελληνικής οικονομίας, παρά τις αλλεπάλληλες εξωγενείς προκλήσεις, γεγονός που αντικατοπτρίζεται στην έξοδο από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας τον Αύγουστο του 2022.

Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση του Μεγάρου Μαξίμου, συζητήθηκαν θέματα ευρύτερου ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος όπως η ενεργειακή κρίση και η ανάγκη για μια ισχυρή απάντηση της Ευρώπης στην κλιματική αλλαγή αλλά και οι προκλήσεις του μέλλοντος.

Στη συνάντηση συμμετείχε και ο Επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης.

{https://twitter.com/PrimeministerGR/status/1618648030961635330}

Ο κ. Gramegna επεσήμανε ότι η ελληνική οικονομία έκανε σημαντική πρόοδο την τελευταία δεκαετία, η οποία συνεχίσθηκε και κατά τη διάρκεια της πανδημικής και της ενεργειακής κρίσης.

H πρόοδος αυτή, είπε, σημειώθηκε, επειδή η ελληνική οικονομία είναι σήμερα καλύτερα προετοιμασμένη διαρθρωτικά για να αντιμετωπίσει αβεβαιότητες σε σχέση με το παρελθόν, χάρη στις μεταρρυθμίσεις που υλοποίησαν οι ελληνικές κυβερνήσεις τα περασμένα χρόνια.

«Θα ήθελα να αρχίσω, συγχαίροντας την ελληνική κυβέρνηση, τον ελληνικό λαό και ιδιαίτερα εσάς Χρήστο, για τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της οικονομίας σας, για τα οποία μας ενημερώσατε στις δύο τελευταίες συνεδριάσεις του Eurogroup, τις οποίες παρακολούθησα με τη νέα μου ιδιότητα», είπε στην αρχή των δηλώσεων του.

Παρόλα αυτά, τόνισε ότι «πρέπει να μείνουμε σε εγρήγορση». «Η διαφύλαξη των ισχυρών κερδών του παρελθόντος, η διατήρηση της δημοσιονομικής πολιτικής σε μία βιώσιμη πορεία και η εμμονή στις μεταρρυθμίσεις θα βοηθήσουν την ελληνική οικονομία να ευημερήσει», είπε, προσθέτοντας ότι όλα αυτά είναι επίσης αναγκαία για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των επενδυτών.

Ο ESM, πρόσθεσε, είναι μακροχρόνιος εταίρος της Ελλάδας που συμμερίζεται τον στόχο της χώρας να υπάρξει ευημερία για όλους τους Έλληνες, με τη δημιουργία θέσεων εργασίας και βοηθώντας την οικονομία να εκσυγχρονισθεί και να αναπτυχθεί.

Ο κ. Σταϊκούρας αναφέρθηκε στα επιτεύγματα της ελληνικής οικονομίας, επαναλαμβάνοντας ότι έχει δείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα παρά τις δυσμενείς συγκυρίες, ενώ απαρίθμησε και τις έξι προτεραιότητές της.

Αναλυτικά η τοποθέτησή του:

«Αγαπητέ φίλε Pierre, αξιότιμε κ. Gramegna. Με ιδιαίτερη χαρά σας καλωσορίζω στο υπουργείο Οικονομικών.

Η σημερινή πρώτη επίσκεψή σας στην Αθήνα με την ιδιότητα του Εκτελεστικού Διευθυντή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας αποδεικνύει τη σημασία που αποδίδετε στην συνέχιση και περαιτέρω ενίσχυση της τακτικής, αποτελεσματικής και αμοιβαία επωφελούς συνεργασίας ανάμεσα στην Ελλάδα και τον ESM. Συνεργασία η οποία, υπό την ηγεσία του προκατόχου σας κ. Klaus Regling, είχε αυτά τα χαρακτηριστικά. Είμαι βέβαιος ότι θα εξακολουθήσει να τα έχει επί των ημερών σας, και θα γίνει ακόμα πιο παραγωγική.

Η πολυετής εμπειρία σας ως υπουργού Οικονομικών της χώρας σας και μέλους του Eurogroup σε δύσκολες συγκυρίες της περασμένης δεκαετίας, και η δημιουργική μας συνεργασία στο Eurogroup και το Ecofin επί 2,5 χρόνια- στη διάρκεια των οποίων βρεθήκαμε όλοι ξανά αντιμέτωποι με ιδιαιτέρως δυσμενείς διεθνείς συγκυρίες- αποτελούν εγγύηση για αυτό.

Η σημερινή συγκυρία είναι, και πάλι, κρίσιμη και γεμάτη προκλήσεις, εξαιτίας των αλλεπάλληλων εξωγενών δοκιμασιών. Σε αυτές τις αντίξοες περιστάσεις, η ελληνική οικονομία έχει επιδείξει αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα, διαθέτει ισχυρή δυναμική και διακρίνεται από θετικές προοπτικές. Τα παραπάνω αποτυπώνονται σε όλους, σχεδόν, τους βασικούς δείκτες της οικονομίας.

Στην ισχυρή και σταθερή ανάπτυξη, στις επενδύσεις και στις εξαγωγές που ενισχύονται σημαντικά, στην ανεργία που συρρικνώνεται, στις οικονομικές ανισότητες που μειώνονται, στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια των πιστωτικών ιδρυμάτων που διαμορφώνονται πλέον σε μονοψήφιο ποσοστό του συνόλου των δανείων, στις καταθέσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων που έχουν αυξηθεί εντυπωσιακά την τελευταία τριετία, στα δημόσια οικονομικά που σταθεροποιήθηκαν και βρίσκονται σε τροχιά περαιτέρω βελτίωσης, και, τέλος, στο ενισχυμένο κύρος και την αυξημένη αξιοπιστία της χώρας.

Όλα αυτά αντανακλώνται, επίσης, στις 11 αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας την τελευταία τριετία, φτάνοντας πλέον ένα σκαλοπάτι πριν από την επενδυτική βαθμίδα και καθιστώντας ρεαλιστικό τον στόχο για ανάκτησή της εντός του 2023. Στις προαναφερθείσες θετικές εξελίξεις συνετέλεσε, ακόμα, μια σειρά επιτευγμάτων.

Συγκεκριμένα, η Ελλάδα:

-Ολοκλήρωσε τον περασμένο Απρίλιο την πρόωρη αποπληρωμή των δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, στέλνοντας ένα θετικό μήνυμα προς τις αγορές, εξοικονομώντας πόρους από τον κρατικό προϋπολογισμό και ενισχύοντας το προφίλ του δημοσίου χρέους.

-Εξήλθε επιτυχώς τον περασμένο Αύγουστο, από το καθεστώς Ενισχυμένης Εποπτείας, κλείνοντας το επώδυνο κεφάλαιο της οικονομικής κρίσης της περασμένης δεκαετίας, και επιστρέφοντας στην ευρωπαϊκή κανονικότητα.

-Προχώρησε τον περασμένο μήνα στην πρόωρη αποπληρωμή διμερών δανείων με κράτη της ευρωζώνης (GLF), ύψους 2,7 δισ. ευρώ, τα οποία είχαν συναφθεί στο πλαίσιο του 1ου Μνημονίου.

-Πέτυχε τη μεγαλύτερη μείωση δημοσίου χρέους στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 2019. Συγκεκριμένα, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης, ως ποσοστό του ΑΕΠ, υποχωρεί εντυπωσιακά κατά 50 ποσοστιαίες μονάδες την τελευταία τριετία.

Επιπλέον, από εφέτος τα δημόσια οικονομικά επιστρέφουν σε περιβάλλον πρωτογενών πλεονασμάτων, καταγράφοντας- σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή- τη μεγαλύτερη δημοσιονομική βελτίωση στην Ευρώπη την περίοδο 2021- 2023. Εφαρμόζει μια αποτελεσματική, διορατική εκδοτική στρατηγική, η οποία της επιτρέπει να αντλεί πόρους από τις αγορές με ικανοποιητικούς όρους, όπως απέδειξε η πρόσφατη έκδοση 10ετούς ομολόγου, διατηρώντας τα ταμειακά διαθέσιμά της σε ασφαλή επίπεδα.

Όλα τα ανωτέρω αποτελούν καρπό της αποτελεσματικής οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης και της σκληρής, κοινής προσπάθειας πολιτών και πολιτείας, από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι σήμερα. Από την αρχή της θητείας μας εφαρμόσαμε ένα διαφορετικό, σύγχρονο μείγμα οικονομικής πολιτικής, που εδράζεται στη συνετή δημοσιονομική πολιτική, στην υλοποίηση μεταρρυθμίσεων, στην τόνωση των επενδύσεων και στη βέλτιστη αξιοποίηση των διαθέσιμων ευρωπαϊκών πόρων.

Παράλληλα, σχεδιάσαμε και υλοποιήσαμε ένα υπεύθυνο, οικονομικά αποτελεσματικό και κοινωνικά δίκαιο πλέγμα παρεμβάσεων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων έναντι των επιπτώσεων των διαδοχικών εξωγενών κρίσεων. Στήριξη η οποία είναι γενναία, χωρίς όμως να υποσκάπτει τη δημοσιονομική σταθερότητα και να υπονομεύει το μέλλον της οικονομίας και της χώρας.

Παρά τα σημαντικά όμως επιτεύγματα, οι προκλήσεις που παραμένουν μπροστά μας είναι μεγάλες και η κατάσταση παραμένει δύσκολη και ρευστή, καθώς τα διεθνή γεωπολιτικά ύδατα εξακολουθούν να είναι τρικυμιώδη, ο πληθωρισμός μειώνεται αλλά παραμένει υψηλός και επίμονος, και η νομισματική πολιτική γίνεται όλο και πιο συσταλτική.

Γι' αυτό, οι προτεραιότητές μας περιλαμβάνουν, σταθερά:

-τη διασφάλιση της υφιστάμενης δημοσιονομικής υπευθυνότητας,

-την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων των πολυεπίπεδων κρίσεων, αξιοποιώντας τον διαθέσιμο- κάθε φορά- δημοσιονομικό χώρο,

-την υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών,

-την εμπροσθοβαρή αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας,

-την αντιμετώπιση του υψηλού, συσσωρευμένου ιδιωτικού χρέους,

-την ενεργό συμμετοχή της χώρας, όπως γίνεται τα τελευταία 3,5 χρόνια, στη διαμόρφωση της νέας ευρωπαϊκής οικονομικής αρχιτεκτονικής. Αρχιτεκτονική που πρέπει να διασφαλίζει μακροπρόθεσμη ευστάθεια και βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών, προσφέροντας την απαραίτητη ευελιξία για τη διαχείριση του οικονομικού κύκλου, εξασφαλίζοντας επιτυχή αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων, ενθαρρύνοντας δημόσιες επενδύσεις που αυξάνουν τη βιώσιμη ανάπτυξη, ενισχύοντας την εθνική ιδιοκτησία των προνοιών της, μεγιστοποιώντας τις συνέργειες μεταξύ των συστατικών του συνολικού μείγματος πολιτικής.

Στο πλαίσιο αυτό, ο ρόλος του ESM είναι ιδιαιτέρως σημαντικός και μπορεί να ενισχυθεί προς όφελος της περαιτέρω τόνωσης της χρηματοοικονομικής σταθερότητας στην ευρωζώνη. 'Αλλωστε, είναι ξεκάθαρο ότι στην ιστορική περίοδο αυξημένων προκλήσεων την οποία διανύουμε, κανένα ευρωπαϊκό κράτος- μέλος δεν μπορεί από μόνο του να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις αυτές. Γι' αυτό και απαιτείται συντονισμένη ευρωπαϊκή δράση.

Αγαπητέ Pierre. Είμαι βέβαιος ότι η συμβολή σου προς την κατεύθυνση αυτή θα είναι σημαντική. Σου εύχομαι, και πάλι, καλή επιτυχία στον κομβικό, νέο σου ρόλο και σε ευχαριστώ για την δημιουργική συνεργασία μας».

Η βαλκανική χώρα έχει ήδη υιοθετήσει το ενιαίο ευρωπαϊκό νόμισμα από την 1η Ιανουαρίου και έγινε το 20ο κράτος-μέλος της Ευρωζώνης.

Σύμφωνα με την επίσημη ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου «η Κροατία προσχωρεί στη ζώνη του ευρώ καθώς και στη ζώνη Σένγκεν μόλις μια δεκαετία αφότου έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μόλις τρεις δεκαετίες αφότου έγινε ανεξάρτητη χώρα.

Η Κροατία έχει διανύσει πολύ δρόμο με ταχύτητα ρεκόρ. Τώρα συγκαταλέγεται στις ταχύτερα αναπτυσσόμενες οικονομίες στην Ευρώπη – πολύ πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ – και μεταξύ εκείνων με ισχυρότερες προβλέψεις ανάπτυξης για φέτος».

{https://twitter.com/ESM_Press/status/1615006009130369024}

Σε άλλο σημείο αναφέρεται πως «ως μέλος της ευρωζώνης, η Κροατία θα ενταχθεί επίσης στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας και στο εξής θα λάβει θέση στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας».

«Η Κροατία μπαίνει στη ζώνη του ευρώ σε μια δύσκολη στιγμή. Αν και οι τρέχουσες γεωπολιτικές εξελίξεις, οι υψηλές τιμές ενέργειας και ο πληθωρισμός επηρεάζουν τις οικονομίες μας διαφορετικά, όλοι αντιμετωπίζουμε υψηλό βαθμό αβεβαιότητας και παρόμοιες προκλήσεις. Οι οικονομίες μας προβλέπεται να επιβραδυνθούν τους επόμενους μήνες» σχολίασε σχετικά ο πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόνοχιου.

Ο κ. Φρανκέλ θα ασκεί τα καθήκοντα του Διευθύνοντος Συμβούλου από τις 8 του μηνός, οπότε και λήγει η θητεία του σημερινού επικεφαλής κ. Κλάους Ρέγκλινγκ, και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 ή νωρίτερα αν ληφθεί οριστική απόφαση.

Ο κ. Φρανκέλ υπηρέτησε ως Αναπληρωτής Διευθύνων Σύμβουλος από τη δημιουργία του ESM το 2012 και έχει εξαιρετικό επαγγελματικό υπόβαθρο στον τομέα των χρηματοοικονομικών και των χρηματοπιστωτικών αγορών.

Η διαδικασία αντικατάστασής του βρίσκεται μάλιστα ξανά στο μηδέν, καθώς οι δύο υποψήφιοι αποσύρθηκαν από τη διαδικασία.

Συγκεκριμένα, οι δύο μοναδικοί υποψήφιοι, ο Λουξεμβούργιος Πιερ Γκραμένια και ο Πορτογάλος Χοάο Λεάο, απέσυραν την υποψηφιότητά τους για τη θέση του Διευθύνοντα Συμβούλου του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η Γερμανία διαφώνησε με το διορισμό του πρώην υπουργού Οικονομικών της Πορτογαλίας, ενώ η Γαλλία και η Ιταλία εμπόδισαν το διορισμό του πρώην υπουργού του Λουξεμβούργου.

Ο Πρόεδρος του Eurogroup Πασκάλ Ντόναχιου έκανε τη σχετική ανακοίνωση στο Twitter:

«Οι συνάδελφοί μου από το Λουξεμβούργο και την Πορτογαλία με ενημέρωσαν για την απόφασή τους να αποσύρουν τους αντίστοιχους υποψηφίους τους για τη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου του ESM. Ο Πιερ Γκραμένια και ο Χοάο Λεάο ήταν και οι δύο εξαιρετικοί υποψήφιοι και τους ευχαριστώ για τη συμμετοχή τους σε αυτή τη διαδικασία. Θα συνεχίσω τις προσπάθειες και τις διαβουλεύσεις μου για να παρουσιάσω έναν υποψήφιο για τον ρόλο του Διευθύνοντος Συμβούλου του ESM», αναφέρει στο Twitter ο Πρόεδρος του Eurogroup.

Σημειώνεται ότι η θητεία του απερχόμενου επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ λήγει τον Οκτώβρη. 

Ειδικότερα, σε ανάρτηση του στο Twitter, ο ΥΠΟΙΚ σημειώνει πως «η Ελλάδα καταγράφει συνεχή πρόοδο στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων τα τελευταία χρόνια, παρά τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, όπως αναγνωρίζει και ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, σε μια ακόμη θετική απόφαση για τη χώρα μας».

{https://twitter.com/cstaikouras/status/1549461656039788546}

Η απόφαση ελήφθη στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους μετά την τελευταία θετική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Η ελάφρυνση από τα μέτρα αυτά ανέρχεται σε 103,3 εκατ. ευρώ.

Επιπλέον, ο ESM μεταβίβασε την Παρασκευή στην Ελλάδα το ποσό των 644,42 εκατ. ευρώ, το οποίο αντιστοιχεί σε κέρδη που είχαν κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης από ελληνικά ομόλογα (SMP και ANFA).

O επικεφαλής του ESM και του EFSF, Κλάους Ρέγκλινγκ, δήλωσε:

«Η Ελλάδα έχει κάνει συνεχή πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στις δύσκολες συνθήκες της πανδημικής κρίσης και του οικονομικού αντίκτυπου από τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η κυβέρνηση υλοποίησε μεταρρυθμίσεις που αφορούν στη δημοσιονομική διαχείριση, τη φορολογία της περιουσίας, το σύστημα δικαιοσύνης και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί αξιολόγησαν θετικά την ολοκλήρωση των μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων της Ελλάδας στο πρώτο εξάμηνο του 2022, ανοίγοντας τον δρόμο για αυτή τη δόση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που συνδέεται με τις παραπάνω δεσμεύσεις».

Ο κ. Ρέγκλινγκ επίσης πρόσθεσε πως «η μεταρρυθμιστική πρόοδος της Ελλάδας και η επικείμενη ολοκλήρωση του πλαισίου ενισχυμένης εποπτείας είναι ενδείξεις της οικονομικής ανάκαμψης και ομαλοποίησης της χώρας. Περαιτέρω προσπάθειες πρέπει να συνεχισθούν, ιδιαίτερα όσον αφορά στις πολιτικές για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου, την πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη και τη νομοθεσία για τα εργασιακά». 

Η προσαύξηση του επιτοκίου 2% αφορούσε δάνειο ύψους 11,3 δισ. ευρώ που είχε πάρει η Ελλάδα από το EFSF, στο πλαίσιο του δεύτερου προγράμματός της, για τη χρηματοδότηση της επαναγοράς χρέους το 2012.

Ο νέος Διευθύνων Σύμβουλος θα διοριστεί στα μέσα Ιουνίου, με ειδική πλειοψηφία του Συμβουλίου των Διοικητών του ESM (80% των ψήφων), ενώ αναμένεται να αναλάβει καθήκοντα τον Οκτώβριο, όταν θα λήξει η δεύτερη πενταετής θητεία του νυν Διευθύνοντα Συμβούλου.

Έως πριν μία εβδομάδα, οι υποψήφιοι ήταν τέσσερις: ο Ιταλός, Μάρκο Μπούτι, επικεφαλής του Γραφείου του Επιτρόπου Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι και οι πρώην υπουργοί οικονομικών του Λουξεμβούργου, Πιερ Γκραμένια, της Ολλανδίας, Μένο Σνελ και της Πορτογαλίας, Χοάο Λεάο.

Κατόπιν ψηφοφορίας που διεξήχθη στο Eurogroup της 23ης Μαΐου, ο Ολλανδός Μένο Σνελ έλαβε τους λιγότερους ψήφους και αναγκάστηκε να αποχωρήσει από την κούρσα της διεκδίκησης.

«Μετά την παρουσίαση των υποψηφίων, πραγματοποιήσαμε μια ενδεικτική ψηφοφορία στο τέλος της οποίας η Ολλανδία αποφάσισε να αποσύρει την υποψηφιότητά της», δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου, μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης στις 23 Μαΐου. Πρόσθεσε, δε, ότι οι διαβουλεύσεις θα συνεχιστούν με όλα τα κράτη-μέλη, ειδικά με εκείνα που είχαν προτείνει υποψηφίους, με σκοπό την τελική απόφαση του Συμβουλίου Διοικητών του ESM στις 16 Ιουνίου στο Λουξεμβούργο.

Για να διοριστεί ένας υποψήφιος νέος διευθύνων σύμβουλος του ESM, θα πρέπει να λάβει περισσότερο από το 80% των ψήφων στο Συμβούλιο των Διοικητών του ESM. Η κάθε χώρα της ευρωζώνης έχει σταθμισμένη ψήφο ανάλογα με το μερίδιό της στο κεφάλαιο του ταμείου διάσωσης.

Ο σημερινός πρόεδρος του ESM αποχωρεί από τη θέση του στις 8 Οκτωβρίου 2022, μετά από δύο 5ετείς θητείες του ως επικεφαλής του ESM. Σημειώνεται ότι ο μηχανισμός ιδρύθηκε το 2012 με διακυβερνητική συνθήκη.

Η απόφαση για τον διάδοχό του θα ληφθεί στη συνεδρίαση του Eurogroup στις 23 Μαΐου και θα επιβεβαιωθεί αργότερα τον Ιούνιο. Το Eurogroup δεν θα προχωρήσει σε επίσημη ψηφοφορία, καθώς σκοπεύει να διορίσει τον επόμενο επικεφαλής του ESM συναινετικά. Η προθεσμία για την υποβολή των υποψηφιοτήτων λήγει την ερχόμενη Δευτέρα 2 Μαΐου 2022.

Σύμφωνα με το Politico, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν επίσημες προτάσεις από τις χώρες που προαναφέρθηκαν. Ωστόσο, ο Λουξεμβούργιος Πιέρ Γκραμένια, πρώην υπουργός Οικονομικών, έχει κάνει γνωστό το ενδιαφέρον του για τη θέση, δήλωσε ένας αξιωματούχος. Ο Γκραμένια κατέβαλε μια ανεπιτυχή προσπάθεια να ηγηθεί του Eurogroup το 2020 και παραιτήθηκε από τη θέση του υπουργού Οικονομικών το 2021.

Η Ιταλία ενδέχεται επίσης να παρουσιάσει έναν υποψήφιο, ανέφεραν αξιωματούχοι. Εάν ένας Ιταλός αναλάμβανε τον ρόλο, θα ήταν μια ενδιαφέρουσα ανατροπή, δεδομένης της αποστροφής της Ρώμης υπό προηγούμενες κυβερνήσεις να εμπλακεί με το ταμείο, που θεωρείται πολιτικά τοξικό.

Η Πορτογαλία σκέφτεται επίσης να παρουσιάσει τον δικό της υποψήφιο, όπως και η Ολλανδία, σύμφωνα με τους διπλωμάτες που μίλησαν στο Politico.

«Η πρόωρη πλήρης αποπληρωμή των εκκρεμών δανείων του ΔΝΤ καθώς και η αποποληρωμή μέρους των δανείων GLF (διμερών δανείων του πρώτου μνημονίου) στέλνει ένα θετικό σήμα στις αγορές για τη θέση χρηματοδότησης της Ελλάδας. Επιπλέον θα έχει θετικό αντίκτυπο στο προφίλ του ελληνικού δημοσίου χρέους και θα παράξει κάποια εξοικονόμηση για τον προϋπολογισμό. Πρόκειται για εξελίξεις καλοδεχούμενες για τον ESΜ και τον EFSF, που κρατούν στα χέρια τους περίπου το ήμισυ του δημοσίου χρέους της Ελλάδας. Τα συμφέροντά μας είναι κοινά και θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε με την Ελλάδα για να στηρίξουμε τις προσπάθειές της για ενίσχυση της μακροπρόθεσμης προοπτικής ανάπτυξης, που είναι κλειδί για τη βιωσιμότητα του χρέους» επισημαίνεται στην ανακοίνωση. 

Το waiver χορηγήθηκε ύστερα από αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για την πρόωρη αποπληρωμή  δανείων του ΔΝΤ ύψους 1,86 δισ. ευρώ.

Επιπρόσθετα η Ελλάδα σχεδιάζει να αποπληρώσει νωρίτερα δάνεια GLF ύψους 2,65 δισ. ευρώ.  Πρόκειται για μέρος των δανείων του πρώτου μνημονίου με 14 κράτη - μέλη της Ευρωζώνης, αθροιστικής αξίας 52,9 δισ. ευρώ.

{https://twitter.com/ESM_Press/status/1508342432798236675}

«Σημειώθηκε σημαντική πρόοδος, ωστόσο οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να συνεχιστούν. Υπάρχουν ακόμα πεδία που πρέπει να δούμε κι αυτό θα γίνει στο πλαίσιο της 14η έκθεσης», ανέφερε μεταξύ άλλων ο Ρέγκλινγκ για τη χώρα μας και πρόσθεσε: «Ως μεγαλύτερος πιστωτής της Ελλάδας έχουμε το βλέμμα μας στραμμένο στη χώρα».

Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο επικεφαλής του ESM τόνισε πως είναι «μεγάλη η αβεβαιότητα στην ευρωπαϊκή οικονομία. Οι αγορές αντιμετωπίζουν επίσης αβεβαιότητα. Η ρευστότητα στερεύει, η όρεξη για επενδύσεις επίσης».

«Απαραίτητη η τραπεζική ένωση για να αποφευχθεί ο κατακερματισμός της ΕΕ και να διασπαρεί το ρίσκο», πρόσθεσε ο Ρέγκλινγκ.

Η Ελλάδα, αν και κατέγραψε υψηλό ρυθμό ανάπτυξης το 2021 (στις πρώτες θέσεις εντός της Ευρωζώνης), συνεχίζει να έχει δυσθεώρητο χρέος (πάνω από 200% του ΑΕΠ), ενώ το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα 10,2 δισ.ευρώ.

Στην ανακοίνωση του ESM, με την οποία επικυρώνει την 12η μεταμνημονιακή αξιολόγηση και τις αποφάσεις για τις δόσεις που θα χορηγηθούν στην Ελλάδα, ο κ. Ρέγκλινγκ επισημαίνει: «Η Ελλάδα συνέχισε την πρόοδό της με την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας Covid-19. Η κυβέρνηση προέβη σε μεταρρυθμίσεις στον τομέα της διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών, υιοθέτησε διορθωτικά μέτρα κατά των μονοπωλίων στον ενεργειακό τομέα και απλοποίησε την αδειοδότηση επενδύσεων. Επιπλέον, σημείωσε καλή πρόοδο στην ιδιωτικοποίηση και τη διακυβέρνηση των κρατικών επιχειρήσεων, την κοινωνική πρόνοια και τη δημόσια διοίκηση. Τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα θεώρησαν ότι η Ελλάδα σημείωσε επαρκή πρόοδο προς τις μεταρρυθμιστικές δεσμεύσεις το πρώτο εξάμηνο του 2021. Αυτό άνοιξε το δρόμο για την επόμενη δόση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που συνδέονται με αυτές τις δεσμεύσεις».

Και πρόσθεσε: «Το δημόσιο χρέος παραμένει πολύ υψηλό υπογραμμίζοντας τη σημασία της επιστροφής σε ισχυρή δημοσιονομική θέση, όπως την περίοδο πριν από την πανδημία».

Οι συστάσεις του Κλάους Ρέγκλινγκ καταδεικνύουν την ανησυχία και τον προβληματισμό που εδράζονται στις Βρυξέλλες, για τη δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδας και αυτό παρά το γεγονός ότι αυτή παρουσίασε σημαντική ανάκαμψη την περασμένη χρονιά. 

Επιπλέον, στο πλαίσιο των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM), μεταβίβασε στην Ελλάδα ποσού ύψους 644,42 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για το κέρδος από τα ελληνικά ομόλογα που αποκτήθηκε στο πλαίσιο των προγραμμάτων SMP και ANFA.

«Η Ελλάδα συνέχισε την πρόοδό της στην υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων στις γεμάτες προκλήσεις συνθήκες της πανδημίας του Covid-19. Η κυβέρνηση εφάρμοσε μεταρρυθμίσεις στους τομείς της δημόσιας χρηματοοικονομικής διαχείρισης, υιοθέτησε μέτρα αντι-τραστ στον ενεργειακό κλάδο και απλοποίησε την αδειοδότηση επενδύσεων. Επιπλέον. Πέτυχε καλή πρόοδο στις ιδιωτικοποιήσεις και τη διακυβέρνηση κρατικών επιχειρήσεων, το κοινωνικό κράτος και τη δημόσια διοίκηση. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θεώρησαν ότι η Ελλάδα έκανε επαρκή πρόοδο προ τις δεσμεύσεις της για μεταρρυθμίσεις στο πρώτο εξάμηνο του 2021. Αυτό άνοιξε τον δρόμο για την επόμενη δόση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που έχουν δεθεί με τις δεσμεύσεις αυτές», ανέφερε ο γενικός διευθυντής του ESM και CEO του EFSF, Κλάους Ρέγκλινγκ.

«Η Ελλάδα έχει ανακάμψει γρήγορα από την πανδημική κρίση του 2021, ανακτώντας όλες τις οικονομικές απώλειες σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα. Οι προοπτικές για φέτος και τη συνέχεια είναι ενθαρρυντικές, με τη βοήθεια του θετικού αναπτυξιακού momentum και της ώθησης από το Ταμείο Ανάκαμψης. Παρόλα αυτά, το δημόσιο χρέος παραμένει πολύ υψηλό, τονίζοντας την ανάγκη επιστροφής σε μία ισχυρή δημοσιονομική θέση, όπως στην περίοδο πριν από την πανδημία. Οι μεταρρυθμιστικές προσπάθειες θα πρέπει να συνεχιστούν για να βελτιωθεί η ανθεκτικότητα του χρηματοοικονομικού κλάδου και να μειωθούν οι οφειλές του κράτους», συνέχισε.

Σημειώνεται ότι η συνολική αξία όλων των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που έχουν αποφασιστεί, ανέρχεται σε 5 δισ. ευρώ.

Όπως αναφέρει σε ανάρτηση στο Twitter πρόκειται για την έκτη δόση των κερδών που είχαν κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης από τα ελληνικά ομόλογα, στο πλαίσιο των μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.

«Πράσινο» φως για την εκταμίευση της δόσης είχε δώσει το Eurogroup στις 6 Δεκεμβρίου, μετά τη 12η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

{https://twitter.com/ESM_Press/status/1473663744580407300}

Πρόκειται για την πέμπτη διαδοχική μείωση του επιτοκίου στο πλαίσιο των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που είχαν συμφωνηθεί το 2018.

Η μείωση αυτή αντιστοιχεί σε ποσό 103,3 εκατ. ευρώ, το οποίο θα επιστραφεί στην Ελλάδα από το EFSF. Επιπλέον, στο πλαίσιο των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας (ESM) θα μεταβιβάσει στην Ελλάδα το ποσό των 644,42 εκατ. ευρώ που αντιστοιχεί σε κέρδη που είχαν κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης από ελληνικά ομόλογα (SMP/ANFA).

Συνολικά, επομένως, θα μεταβιβαστεί στην Ελλάδα το ποσό των 748 εκατ. ευρώ.

Ο επικεφαλής του ESM και του EFSF, Κλάους Ρέγκλινγκ, δήλωσε: «Η Ελλάδα έκανε πρόοδο όσον αφορά την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων στις δύσκολες συνθήκες της πανδημίας COVID-19. H κυβέρνηση υλοποίησε μία μεγάλη μεταρρύθμιση του πτωχευτικού πλαισίου για να δώσει στις τράπεζες τα σωστά εργαλεία για τη σημαντική μείωση το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί έκαναν θετική αξιολόγηση αναφορικά με την ολοκλήρωση των μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων της Ελλάδας στο δεύτερο εξάμηνο του 2020. Αυτό άνοιξε τον δρόμο για την επόμενη δόση των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που συνδέονται με τις δεσμεύσεις αυτές».

Ο κ. Ρέγκλινγκ προσέθεσε: «Η πρόοδος της Ελλάδας στις μεταρρυθμίσεις και η προβλεπόμενη αύξηση του ΑΕΠ φέτος είναι ενθαρρυντικές ενδείξεις για την ανάκαμψη της οικονομίας της και τις μακροπρόθεσμες προοπτικές. Θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες, ιδιαίτερα αναφορικά με τις μεταρρυθμίσεις στον χρηματοπιστωτικό τομέα και την υλοποίηση ενός σχεδίου για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου».

Η προσαύξηση του επιτοκίου 2% αφορά στο δάνειο ύψους 11,3 δισ. ευρώ που είχε πάρει η Ελλάδα από το EFSF, στο πλαίσιο του δεύτερου ελληνικού προγράμματος, για τη χρηματοδότηση της επαναγοράς χρέους της το 2012.

Όπως είπε ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, «ο ακριβής συντονισμός και τα δημοσιονομικά μέτρα που απαιτούνται, φυσικά, δεν έχουν συζητηθεί μέχρι τώρα, καθώς υπάρχει κάποιος χρόνος ακόμη. Όλοι συμφωνήσαμε ότι η γενική ρήτρα διαφυγής του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης θα συνεχίσει να ισχύει τον επόμενο χρόνο. Όμως, το επόμενο έτος, θα σκεφτούμε τα επόμενα χρόνια», ενώ τόνισε ότι τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Μάλιστα ο ίδιος υπογράμμισε ότι είναι σε συνεχή επαφή με τον υπουργό Οικονομικών, κ. Χρήστο Σταϊκούρα, στον οποίο μάλιστα απέδωσε εύσημα για τη διαχείριση της συγκυρίας.

«Το έργο που έκαναν η ελληνική κυβέρνηση, ο υπουργός Χρ. Σταϊκούρας ήδη πριν την πανδημία ήταν μεγάλο. Πραγματοποιούνται τεράστιες βελτιώσεις» ανέφερε επίσης στη συνέντευξη τύπου μετά τη σύνοδο της Ευρωομάδας ο επικεφαλής του Eurogroup, Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών, Πασκάλ Ντόναχιου, που σημείωσε ότι ο συνδυασμός δημοσιονομικής πολιτικής και του σχεδίου ανάκαμψης και ανθεκτικότητας «θα οδηγήσει την ελληνική οικονομία στην αποκατάσταση της οικονομικής ανάπτυξης».

Πάντως, όπως ανέφερε ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών «η ελληνική οικονομία, όπως και πολλές άλλες οικονομίες σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αντιμετωπίζει προκλήσεις σχετικά με το πώς μπορεί να ανακάμψει ο Τουρισμός» τονίζοντας ότι «έχω πλήρη εμπιστοσύνη στην ικανότητα της ελληνικής οικονομίας να ξεπεράσει τις προκλήσεις».

Οι προκλήσεις, όπως ανέφεραν όλοι οι κοινοτικοί αξιωματούχοι, έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, τη χρηματοδότηση της οικονομίας από τις τράπεζες αλλά και το δημόσιο. Όπως είπε ο Επίτροπος Π. Τζεντιλόνι στη συνέντευξη τύπου «οι ελληνικές αρχές διατήρησαν έντονο ρυθμό μεταρρύθμισης παρά τη δύσκολη κατάσταση της πανδημικής κρίσης» και εστίασε στη μεταρρύθμιση του Πτωχευτικού που τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουνίου, την επέκταση του συστήματος «Ηρακλής», την καλή πρόοδο στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης θέτοντας τα προτάγματα για την πορεία από δω και μπρος.

«Φυσικά παραμένουν προκλήσεις, για παράδειγμα όσον αφορά τον χρηματοπιστωτικό τομέα και στην καθυστέρηση εκκαθάρισής του» τόνισε ο Πάολο Τζεντιλόνι ενώ και ο Κλάους Ρέγκλινγκ εξήγησε οι δυσκολίες έχουν να κάνουν με τη χρηματοδότηση της οικονομίας και τα «κόκκινα» δάνεια. Προανήγγειλε μάλιστα ότι θα έρθει ο ίδιος προσωπικά και πάλι στην Αθήνα (δεύτερη φορά μέσα σε 3 μήνες) για να συμβάλει στη θετική ολοκλήρωση της 11ης Αξιολόγησης, όπου ζητήματα πλειστηριασμών, πτωχευτικού, «κόκκινων» δανείων, αλλά και της ρύθμισης για τα κορονοχρέη θα είναι κεντρικά.

«Το ελληνικό τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να έχει τις υψηλότερες αναλογίες μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPLs) από οποιοδήποτε τραπεζικό σύστημα στην Ευρώπη. Τα NPLs έχουν μειωθεί, όπως συμφωνήθηκε και με την Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή Τραπεζών, αλλά εξακολουθούν να είναι τα υψηλότερα στην Ευρώπη. Καταγράφεται καλή πρόοδος, αλλά πρέπει να συνεχίσουμε να δουλεύουμε πάνω σε αυτό. Πρέπει να εφαρμοστούν διαδικασίες αφερεγγυότητας» τόνισε με έμφαση ο κ. Ρέγκλινγκ δίνοντας το στίγμα στο τι έρχεται.

«Στο τραπεζικό σύστημα, υπάρχει το ερωτηματικό εάν οι ελληνικές τράπεζες είναι σε θέση να παρέχουν όλη την πίστωση που απαιτείται για τη χρηματοδότηση της ανάκαμψης. Υπάρχουν λοιπόν ζητήματα, αλλά η ελληνική κυβέρνηση το γνωρίζει πλήρως. Είμαστε σε στενή επαφή» υπογράμμισε ο επικεφαλής του ESM.

Γιώργος Αλεξάκης

Αυτό δήλωσε ο Επίτροπος Οικονομίας, Πάολο Τζεντιλόνι μετά την έγκριση εκταμίευσης του ποσού ύψους 748 εκατ. ευρώ για την Ελλάδα, βάσει της θετικής αξιολόγησης των ευρωπαϊκών θεσμών για την πρόοδο των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων.

Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στη μεταρρύθμιση του πλαισίου αφερεγγυότητας, στην επέκταση του προγράμματος «Ηρακλής» για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων και στην «καλή πρόοδο» που σημειώθηκε στη μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης. «Ωστόσο, οι προκλήσεις παραμένουν», πρόσθεσε, για παράδειγμα σε ό,τι αφορά τον χρηματοπιστωτικό τομέα και τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του δημοσίου.

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ αναφέρθηκε στη συνάντηση που είχε στο Λουξεμβούργο με τον Έλληνα Υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, λέγοντας ότι ο ESM είναι σε στενή συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση.

Τόνισε ότι μια «ουσιαστική οικονομική ανάκαμψη είναι καθ'οδόν φέτος στην Ελλάδα» και φαίνεται πως η ανάκαμψη αυτή θα συνεχιστεί και του χρόνου. Όπως είπε, τα έγκαιρα, στοχευμένα και προσωρινά μέτρα στήριξης που έλαβαν οι ελληνικές αρχές, μείωσαν τις επιπτώσεις της πανδημίας στις επιχειρήσεις, τους εργαζομένους και στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης.

Σημείωσε, επίσης, ότι η Ελλάδα επωφελείται από τα νέα μέσα της ΕΕ για την αντιμετώπιση της κρίσης, όπως το μέσο για τη στήριξη της απασχόλησης (SURE) και το Ταμείο Ανάκαμψης.

Τόνισε, επίσης, ότι η Ελλάδα είναι μέσα στις πρώτες χώρες που ξεκινούν το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, μέσω του μηχανισμού (RRF), λέγοντας ότι αυτό θα δώσει μια επιπλέον ώθηση στην ανάπτυξη.

Σε γενικές γραμμές, πρόσθεσε, σημειώθηκε καλή πρόοδος στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, ωστόσο κάποιες προκλήσεις παραμένουν.

Ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι «η απάντηση της Ευρώπης στην κρίση της Covid-19, ήταν άμεση, αποτελεσματική και δυναμική. Έτσι, η Ευρώπη ανακάμπτει. Ωστόσο, υπάρχουν προκλήσεις μπροστά. Πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε, συλλογικά».

«Πρέπει να προχωρήσουμε και να ολοκληρώσουμε τη σκληρή δουλειά την οποία έχουμε ξεκινήσει για να παρουσιάσουμε ένα φιλόδοξο σχέδιο για την ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, με αλληλεγγύη» προσέθεσε.

{https://twitter.com/cstaikouras/status/1405495315357175808}

«Πρέπει να αναμορφώσουμε το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, προς ένα πιο αποτελεσματικό Δημοσιονομικό Πλαίσιο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Και, ταυτόχρονα, πρέπει να προχωρήσουμε γρήγορα στην εκταμίευση πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης».

«Eίμαι ευτυχής που σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το ελληνικό σχέδιο "Ελλάδα 2.0". Bασισμένοι σε αυτές τις προτεραιότητες θα καταφέρουμε να επιτύχουμε ισχυρή και βιώσιμη ανάπτυξη, θα δημιουργήσουμε πολλές καλές δουλειές και θα ενισχύσουμε την κοινωνική συνοχή» κατέληξε.

{https://twitter.com/cstaikouras/status/1405495312668663809}

Αυτό εκτίμησε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, σε συζήτηση που είχε στο πλαίσιο του Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.

«Στην παγκόσμια οικονομική ιστορία, ένα νόμισμα χρειάζεται πολλές δεκαετίες για να γίνει ισχυρό σε διεθνές επίπεδο. Αυτό συνέβη όταν το αμερικανικό δολάριο αντικατέστησε τη βρετανική στερλίνα ή όταν πιο πριν η στερλίνα αντικατέστησε το ολλανδικό φιορίνι (γκίλντερ)», ανέφερε και σημείωσε ότι το βασικό ερώτημα είναι κατά πόσον θα υπάρξουν όλο και περισσότερες χώρες που θα αποφασίσουν να έχουν αποθέματα σε ευρώ. «Η Κίνα το έπραξε ήδη εκδίδοντας ομόλογα σε ευρώ» πρόσθεσε ο κ. Ρέγκλινγκ.

Ο επικεφαλής του ESM αναφέρθηκε στις πρωτοβουλίες για μεγαλύτερη ενοποίηση της Ευρώπης που οδηγούν στην ενίσχυση του διεθνούς ρόλου του ευρώ, σημειώνοντας πως ένα διεθνές οικονομικό σύστημα που θα βασίζεται σε αρκετά νομίσματα σχεδόν ίδιας σημασίας θα είναι πιο αποδοτικό για την παγκόσμια οικονομία από σήμερα που κυριαρχεί το δολάριο.

Ανέφερε, συγκεκριμένα, ότι οι αναδυόμενες οικονομίες επηρεάζονται αρνητικά από τις προσδοκίες για σύσφιξη της πολιτικής της Fed (της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ), ενώ αν υπήρχαν περισσότερα νομίσματα με την ίδια σημασία δεν θα συνέβαινε αυτό. Η διαφορά του ευρώ από το δολάριο μειώνεται, είπε, προσθέτοντας ότι 50 χώρες έχουν συνδεθεί με το κοινό νόμισμα.

Το ευρώ, σημείωσε, θα γίνει πιο ελκυστικό στους διεθνείς επενδυτές με την αύξηση των κοινών εκδόσεων χρέους από την ΕΕ, όπως αυτές για το πρόγραμμα στήριξης της απασχόλησης SURE και για το Ταμείο Ανάκαμψης, που θα εκτινάξουν στα 2 τρισ. ευρώ το μέγεθός τους.

Αναφέρθηκε επίσης στη διαδικασία της τραπεζικής ένωσης, η οποία θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή οικονομία, κάνοντάς την πιο ελκυστική για τους επενδυτές. Η τραπεζική ένωση, πρόσθεσε, ξεκίνησε πριν από χρόνια και έχουν ήδη ολοκληρωθεί τα δύο από τα τρία στάδιά της.

Το τρίτο στάδιο, είπε, αφορά δύσκολα και πολιτικά ευαίσθητα θέματα, όπως το ευρωπαϊκό σύστημα εγγύησης καταθέσεων (EDIS), η ολοκλήρωσή του θα πάρει κάποια χρόνια. Σημείωσε ακόμη ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η πρωτοβουλία για την ενοποίηση των κεφαλαιαγορών της ΕΕ.

Οι δύο άνδρες επικεντρώθηκαν στην μεταρρυθμιστική προσπάθεια που έχει κάνει η Ελλάδα κατά την διάρκεια της πανδημίας αλλά και στην σημαντικότητα του τουρισμού ως μοχλό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.

Ο διάλογος που είχαν μπροστά στις κάμερες

Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλώς ήρθατε. Είναι μεγάλη μου χαρά που σας υποδέχομαι στην Αθήνα, ειδικά αυτή την εποχή και σε μια χρονική στιγμή που οι εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας φαίνεται ότι κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση. Όπως γνωρίζετε, έχουμε επιταχύνει σε σημαντικό βαθμό το πρόγραμμα εμβολιασμών, βλέπουμε μείωση στον αριθμό των κρουσμάτων και είμαστε έτοιμοι να ανοίξουμε τον τουρισμό από αυτό το σαββατοκύριακο. Όπως γνωρίζετε, ο τουρισμός είναι πολύ σημαντικός.

Klaus Regling: Έφτασα χθες, το αεροπλάνο ήταν αρκετά γεμάτο.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτά είναι πολύ θετικά νέα. Είμαι επίσης αρκετά αισιόδοξος για τις προοπτικές ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας, για αυτή τη χρονιά, την επόμενη αλλά και για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές της. Και θα ήθελα να τονίσω πως και κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ποτέ δεν σταματήσαμε να εφαρμόζουμε μεταρρυθμίσεις για να διασφαλίσουμε μια βιώσιμη ανάκαμψη, χωρίς αποκλεισμούς, στην περίοδο μετά την πανδημία. Και τώρα που διαθέτουμε και τα επιπρόσθετα κεφάλαια….

Klaus Regling: Θυμάμαι αυτό που μου είπατε την περασμένη χρονιά, τον Μάρτιο. Ότι δηλαδή η πανδημία -τότε μόλις ξεκινούσε- δεν είναι λόγος να σταματήσουν οι μεταρρυθμίσεις, αλλά να επιταχυνθούν. Αυτό το είχα κρατήσει στο μυαλό μου.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Αυτό ακριβώς κάναμε. Και κυρίως σε επίπεδο διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που καθιστούν την Ελλάδα πιο ελκυστικό επενδυτικό προορισμό. Σε συμφωνία με τους θεσμούς, μειώσαμε την φορολογία με τρόπο βιώσιμο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, προωθήσαμε τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ελληνικού κράτους, ενώ ταυτόχρονα έγιναν και παρεμβάσεις στον τραπεζικό τομέα, το οποίο γνωρίζω ότι είναι ένα ζήτημα με ιδιαίτερη σημασία για εσάς. Είμαστε πολύ ικανοποιημένοι με την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς και με τον ρυθμό μείωσης των μη-εξυπηρετούμενων δανείων. Είμαστε λοιπόν αισιόδοξοι για το μέλλον και ανυπομονούμε για την εποικοδομητική μας συνεργασία.

Klaus Regling: Πιστεύω πως όντως έχουμε κάποιους θετικούς δείκτες, δεδομένων των συνθηκών. Αυτή την περίοδο γνωρίζουμε πως υπάρχουν προκλήσεις για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για όλες τις χώρες -θα συζητήσουμε για αυτό. Ξέρουμε ότι η εφαρμογή των θετικών σχεδίων που έχουν προετοιμαστεί δεν θα είναι μια εύκολη υπόθεση για καμία χώρα. Αλλά είναι κάτι που είναι πολύ σημαντικό σε αυτή τη συγκυρία. Το κλειδί τώρα θα είναι η υλοποίηση.

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ναι, και σε αυτή θα εστιάσουμε τώρα. Έχουμε υποβάλει το σχέδιό μας, όπως γνωρίζετε, και έχουμε και επιπρόσθετη χρηματοδότηση που δεν ήταν διαθέσιμη την τελευταία φορά που συναντηθήκαμε. Σκοπεύουμε να επενδύσουμε τα κεφάλαια αυτά με τρόπο συνετό σε παραγωγικές επενδύσεις, αλλά και σε μεταρρυθμίσεις. Ανυπομονούμε και ελπίζουμε ότι θα είμαστε από τους πρώτους που θα έχουν την έγκριση του σχεδίου τους. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, πριν από το τέλος Ιουνίου.

Klaus Regling: Νομίζω πως ήταν το δεύτερο σχέδιο που υπεβλήθη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Είδα πως ο Επίτροπος Gentiloni είπε πως οι προτεραιότητες που έχουν τεθεί είναι οι σωστές, κατά την παρουσία του στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, όπου θα μιλήσω και εγώ αύριο. Επομένως θεωρώ πως είναι ένα καλό σχέδιο, ενώ το κλειδί θα είναι η υλοποίηση. Αλλά γνωρίζω πως εσείς και η κυβέρνησή σας συμμερίζεστε αυτή την άποψη.

Η συνάντηση ανάμεσα στον Πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη και τον Εκτελετσικό Διευθυντή (ESM) Κ. Ρέγκλινγκ είναι προγραμματισμένη στις 11:00 στο Μέγαρο Μαξίμου. Νωρίτερα, ο πρωθυπουργός θα επισκεφτεί το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, όπου στις 9.30 θα προεδρεύσει σε σύσκεψη με την πολιτική ηγεσία.

Στη συνέχεια, ο κ. Ρέγκλινγκ θα συναντηθεί και με τον Υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, των οποίων η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί επίσης αύριο (12//5) στις 16:30 στο ΥΠΟΙΚ.

Αυτό ανέφερε, μεταξύ άλλων, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), Κλάους Ρέγκλινγκ, σε συνέντευξή του στην τηλεόραση του Bloomberg.

«Το Tαμείο Aνάκαμψης είναι εντός χρονοδιαγράμματος», τόνισε και πρόσθεσε πως «η οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν χρειάζεται επιπλέον μέτρα στήριξης».

«Δεν υπήρχε ποτέ η προσδοκία ότι τα χρήματα θα ρέουν πριν από τα μέσα του 2021», συμπλήρωσε και ανέφερε πως οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην εαρινή σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) αυτό τον μήνα επαίνεσαν τις προσπάθειες της ΕΕ για στήριξη της οικονομίας.

Στη συνέχεια, ο Ρέγκλινγκ τόνισε πως τα προγράμματα εγγύησης δανείων που χρησιμοποιούνται ευρέως στην Ευρώπη έχουν υποστηρίξει τραπεζικό δανεισμό που ισοδυναμεί με το 17% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος.

Ο επικεφαλής του ESM επεσήμανε ότι θα ήταν καλύτερα να είχε δοθεί νωρίτερα η βοήθεια, ωστόσο αυτό δεν κατέστη εφικτό καθώς το Ταμείο έπρεπε να επικυρωθεί από τα κράτη - μέλη, προσθέτοντας ότι η στήριξη αυτή επικεντρώνεται στην ενίσχυση της προσφοράς της οικονομίας - σε αντίθεση με τις προσπάθειες των ΗΠΑ για ενίσχυση της ζήτησης - και αυτό θα προσφέρει περισσότερα οφέλη μακροπρόθεσμα.

Τέλος, αναφερόμενος στις ενστάσεις του Γερμανικού Συνταγματικού Δικαστηρίου, είπε πως δημιουργούν μια αμφιβολία, ωστόσο στο παρελθόν το δικαστήριο έχει δώσει το «πράσινο» φως σε πακέτα βοήθειας της ΕΕ.

«Δεν θα εκπλαγώ αν συμβεί κάτι παρόμοιο», πρόσθεσε, σημειώνοντας πως ακόμα και σε αυτή την περίπτωση το χρονοδιάγραμμα διατηρείται ως έχει. 

"Επιβεβαιώνω ότι όντως λάβαμε αυτή την επιστολή της ελληνικής κυβέρνησης. Η επεξεργασία της επιστολής είναι σε εξέλιξη. Υπήρξε μία προκαταρκτική συζήτηση με τα κράτη-μέλη στο πλαίσιο του Euro Working Group πριν από δύο εβδομάδες. Από πλευράς μας, το βλέπουμε θετικά, επειδή με τον τρόπο αυτό η Ελλάδα θα μπορέσει να αποφύγει κάποιες πληρωμές εξυπηρέτησης χρέους. Δεν είναι η πρώτη φορά που το κάνουμε αυτό" σημείωσε ο κ. Ρέγκλινγκ.

Συμπλήρωσε ότι "η Ελλάδα είχε προχωρήσει σε πρόωρη αποπληρωμή χρέους προς το ΔΝΤ και τον Νοέμβριο του 2019, ύψους 2,7 δισ. ευρώ. Το τωρινό αίτημα αφορά ποσό 3,3 δισ. ευρώ. Θα χρειαστούμε μία διαδικασία, επειδή χωρίς παραίτηση άλλων πιστωτών από το δικαίωμα αυτό (waiver), η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να αποπληρώσει κι εκείνους, κυρίως τον ESM και τον EFSF. Αλλά, όπως συνέβη και τον Νοέμβριο του 2019, ελπίζω ότι τα κράτη μέλη θα συμφωνήσουν να υπάρξει εκ νέου παραίτηση από αυτό το δικαίωμα".

"Εάν όλα εξελιχθούν ομαλά, αναμένω αυτό να συμβεί περί τις αρχές Μαρτίου" κατέληξε ο Κλάους Ρέγκλινγκ.

Ο πρόεδρος του Eurogroup, Πασκάλ Ντόναχιου, χαρακτήρισε την υπογραφή της συμφωνίας σημαντικό ορόσημο στην εξέλιξη της Ευρωπαϊκής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ).

«Η μεταρρύθμιση της συμφωνίας του ESM αποτελεί σημαντικό σκαλοπάτι στην πορεία μας για την ενίσχυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και ένα σημαντικό συμπλήρωμα των προσπαθειών μας για στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης. Θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη στην ικανότητα της Ευρωζώνης να αντιμετωπίζει τις κρίσεις πριν αυτές κλιμακωθούν. Καλύπτουμε, επίσης, ένα σημαντικό κενό στην τραπεζική ένωση, επιτρέποντας στον ESM να λειτουργεί ως κοινό δίχτυ ασφαλείας στο Ενιαίο Ταμείο Εκκαθάρισης (SRF) από το επόμενο έτος», δήλωσε ο πρόεδρος του Eurogroup.

Για σημαντικό ορόσημο έκανε λόγο και ο επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, o οποίος δήλωσε:

«Η υπογραφή της τροποποιημένης συνθήκης από τα μέλη του ESM σήμερα αποτελεί σημαντικό ορόσημο. Τώρα μπορεί να ξεκινήσει η διαδικασία έγκρισης από τα εθνικά κοινοβούλια. Μετά την έγκριση της συμφωνία, ο ESM θα καταστεί το δίχτυ ασφαλείας του SRF, κάτι που θα μας φέρει ένα βήμα πιο κοντά στην ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης, η οποία θα κάνει τη νομισματική μας ένωση πιο ανθεκτική. Επιπλέον, ο ESM θα έχει ισχυρότερο ρόλο στα μελλοντικά προγράμματα οικονομικής προσαρμογής».

Με τη νέα συνθήκη, ο ESM θα μπορεί να δίνει δάνεια έως 68 δισ. ευρώ στο Ταμείο Εξυγίανσης Τραπεζών για να χρηματοδοτεί αυτό την εξυγίανση ή εκκαθάριση τραπεζών.

Λαμβάνοντας τη μεγάλη αβεβαιότητα που απαιτεί κάποια αποθέματα, «θα συνιστούσα μία προσεκτική στάση όσον αφορά τη συνέχιση δημόσιων δαπανών που χρηματοδοτούνται με χρέος, μόλις ξεπεραστούν οι οικονομικές συνέπειες της COVID-19», είπε ο Ρέγκλινγκ.

Παράλληλα, πρόσθεσε ότι το συσσωρευμένο χρέος πρέπει να μειωθεί όταν το επιτρέψουν οι μακροοικονομικές συνθήκες, διατηρώντας φιλικές στην ανάπτυξη δημόσιες δαπάνες για να διασφαλισθούν τα αναγκαία μακροχρόνια αναπτυξιακά οφέλη.

Ειδικότερα, μιλώντας σε εκδήλωση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ο Ρέγκλινγκ τόνισε ότι το δημόσιο χρέος της Ευρωζώνης αυξήθηκε πέρυσι στο 100% του ΑΕΠ από 86% το 2019 και έκανε λόγο για τρεις παράγοντες που είναι πιθανόν να επηρεάσουν αρνητικά τη δυναμική του στο μέλλον:

• Πρώτον, η σημαντική αύξηση του χρέους των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων και ο κίνδυνος ένα σημαντικό μέρος της να περάσει στο δημόσιο χρέος.

• Δεύτερον, το πιο μακροπρόθεσμο κόστος της κλιματικής αλλαγής και της γήρανσης του πληθυσμού που δεν λαμβάνεται υπόψη στις αναλύσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους.

• Τρίτον, οι αυξημένες χρηματοδοτικές ανάγκες σε συνδυασμό με τα υψηλότερα επίπεδα χρέους μπορεί να οδηγήσουν σε υψηλότερο κόστος εξυπηρέτησης του μόλις αρθεί η μειωθεί η έκτακτη στήριξη από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.

«Η Ευρωζώνη υποφέρει από την Covid-19, αλλά θα υιοθετηθούν νέα μέτρα, και οι χρηματοπιστωτικές γραμμές θα χρησιμοποιούνται ευκολότερα» είπε ο κ. Regling, για να προσθέσει:

«Ο ΕSM είναι το τελευταίο καταφύγιο για 19 κράτη μέλη της ευρωζώνης. Το Backstop είναι πολύ σημαντικό, θα μειώσει τη χρηματοοικονομική αστάθεια, για αυτό νιώθω βαθιά ικανοποίηση για τη μεταρρύθμιση της συνθήκης του ESM».

Σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, ο κ. Regling σημείωσε πως η χώρα συνεχίζει τις μεταρρυθμιστικές προσπάθειες υπό αντίξοες συνθήκες.

Έχει πάρει μέτρα για την επιχειρηματικότητα, ενώ έχει προβεί σε αλλαγές σε σχέση με τη δημόσια διοίκηση και τη δημοσιονομική πολιτική της, πρόσθεσε.

Τέλος, ο κ. Regling επεσήμανε πως τα δάνεια από τον ESM δεν θα χρειαστεί να αποπληρωθούν τους επόμενους δώδεκα μήνες.

O ίδιος, μιλώντας σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ΕΡΤ, τάχθηκε για μία ακόμη φορά υπέρ της ίδρυσης ενός Πανευρωπαϊκού δικτύου «κόκκινων τραπεζών» (εταιρειών διαχείρισης ενεργητικού) προκειμένου να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά το επερχόμενο κύμα αύξησης δανείων που θα προκαλέσει η πανδημία.

Μάλιστα, πρότεινε τη δημιουργία μηχανισμού ο οποίος θα αποτρέπει τον επιμερισμό του κόστους που συνεπάγεται η λειτουργία τέτοιων εταιρειών μεταξύ όλων των κρατών μελών της Ε.Ε. 

Με τον τρόπο αυτόν, όπως διευκρίνισε ο ίδιος, μπορεί να καμφθούν οι αντιρρήσεις που προβάλλουν ορισμένες κυβερνήσεις επικαλούμενες τον λεγόμενο «κίνδυνο αμοιβαίας ανάληψης Χρέους». 

Μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων

Επίσης, όπως απεκάλυψε, αντίθετοι με την ιδέα της δημιουργίας μίας πανευρωπαϊκής «κακής τράπεζας» είναι και ορισμένοι τραπεζίτες, οι οποίοι κρίνουν ότι οι δυσοίωνες προβλέψεις για την αύξηση των κόκκινων δανείων στην Ευρωζώνη ( σ.σ ο ίδιος έχει εκτιμήσει ότι η νέα γενιά των μη εξυπηρετούμενων δανείων μπορεί να φθάσει το 1,4 τρισ. ευρώ), είναι αρκετά απαισιόδοξες.

Ειδικότερα, για τις ελληνικές τράπεζες ο επικεφαλής του ESM αναγνώρισε ότι έχουν καταβάλει απίστευτες προσπάθειες και πρόοδο στην αντιμετώπιση της κληρονομιάς των μη εξυπηρετούμενων δανείων από την προηγούμενη κρίση. «Έχουμε παρατηρήσει μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων ύψους περίπου 25 δισ. Ευρώ από τον Δεκέμβριο του 2018 έως το τρίτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους. Έτσι, υπήρξε μια σημαντική προσπάθεια, αλλά ο λόγος των μη εξυπηρετούμενων δανείων προς τα συνολικά δάνεια παραμένει πολύ υψηλότερος από ό,τι στην υπόλοιπη τραπεζική ένωση. Είναι 36,7% στην Ελλάδα, σε σύγκριση με κάτω του 3% στη ζώνη του ευρώ συνολικά, πράγμα που σημαίνει ότι πρέπει να καταβληθούν πρόσθετες προσπάθειες».

Περαιτέρω επιδείνωση

Προσέθεσε, δε, ότι η κυβέρνηση έχει θέσει σε εφαρμογή το πρόγραμμα ΗΡΑΚΛΗΣ το οποίο συνέβαλε στη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. 

Προειδοποίησε, όμως, ότι οι τράπεζες πρέπει να επιταχύνουν την εκκαθάριση των ισολογισμών τους, καθώς η βαριά ύφεση που προκλήθηκε από το COVID-19 θα οδηγήσει σε περαιτέρω επιδείνωση της ποιότητας των δανείων τους. «Είναι επείγον να αντιμετωπίσουν αυτό το ζήτημα» , ανέφερε χαρακτηριστικά. Αναγνώρισε, δε, ότι μεταρρυθμίσεις που προωθεί η Κυβέρνηση, όπως η εφαρμογή του νέου πτωχευτικού κώδικα και η ενίσχυση του πλαισίου των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών μπορούν να συμβάλλουν προς αυτή την κατεύθυνση.

Υποστήριξε τέλος ότι η τραπεζική ένωση δεν έχει προωθηθεί επαρκώς, ώστε να διαθέτει ένα ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλισης καταθέσεων το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ανάχωμα σε περίπτωση ενός μεγάλου συστημικού σοκ.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποδέχθηκε τον Κλάους Ρέγκλινγκ στο Μέγαρο Μαξίμου και του παρουσίασε το αναπτυξιακό σχέδιο της κυβέρνησης, που βασίζεται στις προτάσεις της επιτροπής Πισσαρίδη.

Στη συνάντηση δόθηκε, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, έμφαση στην αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, που θεωρείται εξαιρετικά κρίσιμη για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Μητσοτάκης και Ρέγκλινγκ υπογράμμισαν ακόμα την ανάγκη συνέχισης συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων με σκοπό τη μείωση της ανεργίας και την τόνωση των επενδύσεων.

Να σημειώσουμε πως ο επικεφαλής του ESM βρίσκεται στην Ελλάδα από τη Δευτέρα και είχε συνάντηση με τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, με τον οποίο συζήτησαν τόσο για την οικονομία όσο και για τις τράπεζες.

Ο κ. Ρέγκλινγκ επανέλαβε στον Κυριάκο Μητσοτάκη πως η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευθεί με σύνεση τη δημοσιονομική ελευθερία που της έχει δοθεί -όπως και σε όλες τις χώρες- ώστε να μην εκτροχιαστεί όταν θα επανέλθουν οι δημοσιονομικοί κανόνες από τη μεριά των θεσμών,

Αυτό τόνισε ο επικεφαλής του ESM και στο συνέδριο του Economist, ζητώντας παράλληλα συνέχιση των μεταρρυθμίσεων. Πρόκειται για θέσεις που ασπάζεται η ελληνική πλευρά, ελπίζοντας βέβαια πως η δημοσιονομική προσαρμογή του 2022, θα είναι ήπια και δεν θα επιστρέψουμε απότομα σε απαιτήσεις για υψηλά πλεονάσματα.

Στο πνεύμα αυτό, ο Πρωθυπουργός εξήγησε στον κ. Ρέγκλινγκ πως η Ελλάδα κινείται συνετά, κάτι που αποδείχθηκε και στις εξαγγελίες που έγιναν από τη Θεσσαλονίκη το περασμένο Σαββατοκύριακο.

Να σημειωθεί πως ο Κλάους Ρέγκλινγκ κατέγραψε, παράλληλα, τις ανησυχίες του για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα καθώς, όπως είπε, οι τράπεζες έχουν πολύ λίγα κέρδη και θα υπάρξει παράλληλη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ το ύψος του δημοσίου χρέους θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη. Το "καμπανάκι", ασφαλώς χτυπά και για την Ελλάδα.

Σπύρος Πολυχρονόπουλος

«Βιώνουμε τη χειρότερη οικονομική περίοδο εδώ και 100 χρόνια και χρειάζεται μεγάλη προσπάθεια για να γυρίσουμε στα επίπεδα πριν το 2020» προσέθεσε ο κ. Ρέγλινγκ και αναφερόμενος στη χώρα τόνισε την ανάγκη ενός επενδυτικού σοκ, αλλά και αναμόρφωσης του παραγωγικού μοντέλου.

«Τα προηγούμενα χρόνια η Ελλάδα αντιμετώπισε μεγάλη εξάντληση κεφαλαίου και χρειάζεται πολύ επενδύσεις για να ξαναχτίσει κεφαλαιακό απόθεμα. Έως τώρα όμως οι επενδύσεις παραμένουν κάτω από το μέσο όρο της Ευρώπης και αυτό κόβει ‘δυνητική ανάπτυξη'».

«Γι’ αυτό», συνέχισε, «πρέπει οι μεταρρυθμίσεις να εστιάσουν σε δομικές φιλικές προς τις επιχειρήσεις πρωτοβουλίες με ειδική εστίαση στη βελτίωση της ποιότητας των θεσμών και του επιχειρηματικού περιβάλλοντος στην Ελλάδα. Αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα πρέπει να στοχεύσουν κυρίως την τόνωση της μακροπρόθεσμης προοπτικής αντί να εστιάσουν σε βραχυπρόθεσμα οφέλη. Εγχώριες και ξένες επενδύσεις θα πρέπει να λάβουν κίνητρα, μέσω και δημοσίων επενδύσεων».

«Αναγνωρίζουμε», συμπλήρωσε, «τα βήματα της κυβέρνησης για την περαιτέρω βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και για την άρση των διαρθρωτικών εμποδίων για την εκτέλεση του ΠΔΕ. Χαιρετίζουμε επίσης την αναπτυξιακή στρατηγική που παρουσιάζεται στην έκθεση "Πισσαρίδη" η οποία προτείνει παρεμβάσεις για μία πιο ανοικτή οικονομία που θα συμβάλει στην προσέλκυση ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα.»

Υπενθύμισε, επίσης, ότι η χώρα επηρεάζεται σημαντικά εξαιτίας του μεγάλου μεριδίου που έχουν οι υπηρεσίες και το τουρισμός στην οικονομία. Έσπευσε, όμως, να τονίσει ότι η κυβέρνηση κατάφερε να περιορίσει την πανδημία σε υγειονομικό επίπεδο και έλαβε μέτρα για τη στήριξη επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων. «Η ευελιξία της ΕΕ στους δημοσιονομικούς κανόνες βοήθησε, αν και βλέπουμε μεγάλα ελλείμματα φέτος», συμπλήρωσε.

Ο επικεφαλής του ESM κατέγραψε, παράλληλα, τις ανησυχίες του για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα καθώς, όπως είπε, οι τράπεζες έχουν πολύ λίγα κέρδη και θα υπάρξει παράλληλη αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, ενώ το ύψος του δημοσίου χρέους θα έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη.

Γιώργος Αλεξάκης