Το νούμερο ένα γεωπολιτικό γεγονός αναμένεται να παραμείνει το πετρέλαιο και όλα όσα συνδέονται με αυτό. Το πετρέλαιο αποτελεί το μεγάλο όπλο που χρησιμοποιεί η Αμερική για να προκαλέσει την αποσταθεροποίηση των εχθρικών προς αυτή χωρών, με βασικό αντίπαλο τη Ρωσία.
Ξεκινώντας από τον ΟΠΕΚ και από την πρόσφατη άρνησή του να προχωρήσει σε μείωση της παραγωγής, είναι κοινή πεποίθηση μεταξύ των αναλυτών, ότι ο ΟΠΕΚ δεν υφίσταται πλέον και έχει προχωρήσει σε μια ιδιότυπη αυτοδιάλυση. Όταν η Σαουδική Αραβία και γενικότερα οι χώρες του Κόλπου που έχουν τη μεγαλύτερη δύναμη, αρνούνται να στηρίξουν τα μέλη του Καρτέλ, τότε οδηγούμαστε στη σταδιακή διάλυση του Οργανισμού.
Η Σαουδική Αραβία, αφού πέρασε ένα διάστημα ταραχώδους σχέσης με τις ΗΠΑ, φαίνεται ότι αποτελεί και πάλι το σύμμαχό τους για την επιβολή της γεωπολιτικής τους ατζέντας. Η Σαουδική Αραβία όχι μόνο διατηρεί αυξημένη παραγωγή πετρελαίου αλλά προχωρά και σε συνεχόμενα discounts στην τιμή που πουλάει πετρέλαιο σε Ασία και Αμερική. Σύμφωνα με όσα ισχύουν μέχρι τώρα, η Σαουδική Αραβία πουλάει $2 φθηνότερα από την εκάστοτε τιμή του benchmark. Η τακτική αυτή, εξαναγκάζει και άλλες χώρες του ΟΠΕΚ να κάνουν το ίδιο εάν θέλουν να διατηρήσουν το μερίδιο αγοράς τους. Διαφορετικά το πετρέλαιο τους μένει απόθεμα και δεν υπάρχουν έσοδα.
Με τις τιμές του πετρελαίου να οδεύουν προς χαμηλότερα επίπεδα ή στην καλύτερη περίπτωση να αναμένεται να διατηρηθούν κάτω από τα $80, οι ΗΠΑ θα καταφέρουν να πετύχουν σε σημαντικό βαθμό το στόχο τους. Γιατί δε θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το πετρέλαιο είναι μόνο το ένα μέσο πίεσης. Το δεύτερο είναι η ικανότητα των ΗΠΑ να «διαλύουν» τα νομίσματα και να επιβάλλουν κυρώσεις σε χώρες. Παράδειγμα των προηγούμενων ετών το Ιράν που αναγκάστηκε να αποδεχθεί τους όρους των ΗΠΑ και πλέον, σύμφωνα με τη διπλωματία, να θεωρείται σύμμαχος χώρα των ΗΠΑ. Τελευταίο παράδειγμα και μάλιστα σε εξέλιξη, η Ρωσία.
Η Ρωσία είναι μια υπερδύναμη αλλά δε θα πρέπει να ξεχνάμε τον τρόπο με τον οποίο γιγαντώθηκε. Η αύξηση της τιμής των εμπορευμάτων έφερε τρισεκατομμύρια στη Ρωσία, η οποία τα αξιοποίησε για να αποτελέσει τον κύριο πάροχο ενέργειας προς την Ευρώπη. Εκτός από αυτό όμως, η άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων, οδήγησε σε αύξηση του βιοτικού επιπέδου των Ρώσων και εκτόξευσε τη δημοτικότητα του Πούτιν.
Οι ΗΠΑ γνωρίζουν τέλεια το παιχνίδι και επιπλέον έχουν την οικονομική ισχύ να το στηρίξουν μέχρι τέλους. Και με βάση το πολύ πρόσφατο παρελθόν, οι Αμερικανοί θα ακολουθήσουν το δόγμα: οι αυτοκρατιρίες καταρρέουν εκ των έσω.
Το 2013, το 68% των εσόδων της Ρωσίας προήλθε από τις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου. Πλέον, η Ρωσία έχει να αντιμετωπίσει την πτώση των τιμών του μαύρου χρυσού και τις κυρώσεις της Δύσης που μειώνουν ακόμα περισσότερο τα έσοδά της. Αλλά δεν είναι μόνο αυτά.
Η αβεβαιότητα στη Ρωσία προκαλεί τη μαζική έξοδο ξένων και εγχώριων κεφαλαίων και εκτός αυτού, hedge funds πλήρως ελεγχόμενα από τις ΗΠΑ, κερδοσκοπούν πουλώντας μαζικά ρούβλι. Το κόστος δανεισμού καθίσταται πανάκριβο και εξαιτίας της επίθεσης των αγορών αλλά και εξαιτίας του γεγονότος ότι η Ρωσία διαθέτει ομόλογα με ρήτρα δολαρίου, το οποίο αναμένεται να συνεχίσει την ανοδική του κίνηση.
Ο Πούτιν έχει έρθει ήδη σε δύσκολη θέση και αυτό το «μαρτύρησε» στο πρόσφατο διάγγελμά του προς το ρωσικό λαό. Ο Πούτιν δε μπορεί να καλύψει τον προϋπολογισμό του 2015 και θα προχωρήσει σε δραματικές περικοπές που θα απειλήσουν και πάλι το βιοτικό επίπεδο των Ρώσων. Αυτό αναμένεται να πλήξει τη δημοτικότητά του και αργά ή γρήγορα να βγάλει στο δρόμο τους Ρώσους. Αν φτάσουμε ως εκεί, ο Πούτιν θα είναι ένας ακόμα έκπτωτος ηγέτης που πίστεψε ότι είχε τη δύναμη να αλλάξει τον κόσμο.
Επιπλέον, ήδη οι κολοσσιαίες κρατικές εταιρίες πετρελαίου βλέπουν τα κέρδη τους να καταρρέουν και αν χρειαστεί να αναζητήσουν χρηματοδότηση, αυτή δε μπορεί να βρεθεί εντός των τειχών. Η εξέλιξη αυτή ανοίγει την πόρτα στους ξένους πετρελαϊκούς κολοσσούς που ήδη τρίβουν τα χέρια τους έτοιμοι να μοιραστούν τα «ασημικά» μιας υπό διάλυση αυτοκρατορίας. Και αυτός είναι ο λόγος που οι ΗΠΑ δε φαίνεται να λογαριάζουν την πίεση που δέχονται οι αμερικανικές εταιρίες shale gas.
Πολλοί θα αναρωτηθούν ότι η Ρωσία έχει στενούς δεσμούς με την Κίνα. Τα πρόσφατα deals δεν έχουν καταφέρει να πείσουν τους αναλυτές και επιπλέον η Κίνα θέλει να αγοράζει φθηνό πετρέλαιο όπως και κάνει αυτή την περίοδο. Αν η Ρωσία ζητήσει χείρα βοηθείας σε μια κρίσιμη στιγμή, τότε το μόνο σίγουρο είναι ότι μπροστά στην ευκαιρία κανένας δεν είναι φίλος.
Η Ρωσία είναι ο μεγαλύτερος στόχος του νέου «πετρελαϊκού πολέμου» αλλά όχι ο μόνος. Χώρες όπως η Βενεζουέλα, η Νιγηρία, η Λιβύη και άλλες είναι ακόμα πιο ευάλωτες.
Όλα αυτά αποτελούν τη μια πλευρά της εξίσωσης. Η δεύτερη και πιο απρόβλεπτη είναι οι αντιδράσεις της Ρωσίας (κυρίως) όταν θα έχει στριμωχθεί στα σκοινιά. Η Ρωσία έχει αποδείξει ότι αν πρέπει να κάνει πόλεμο θα τον κάνει. Και αυτός ο δρόμος είναι ο μοναδικός που μπορεί να οδηγήσει σε δραματική άνοδο των τιμών του πετρελαίου ώστε να πάρουν «ανάσα» τα έσοδα της χώρας.
Όλα αυτά αποτελούν μια πρόκληση για τους επενδυτές, και κυρίως για όσους επενδύουν στις αναδυόμενες αγορές.
Χρήστος Αλωνιστώτης
Τεχνικός Αναλυτής Αγορών, ForexReport.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr