Τι συμβαίνει σε μια οικονομία, όταν οι οικονομικές μονάδες δεν είναι βέβαιες ότι και του χρόνου θα έχουν το ίδιο ισχυρό νόμισμα; Ότι τους επόμενους μήνες το Δημόσιο θα εξοφλεί τις υποχρεώσεις του σε μετρητά; Ότι τις επόμενες εβδομάδες οι τράπεζες θα λειτουργούν κανονικά;
Οι καταναλωτές δεν καταναλώνουν, αναβάλλοντας τις αγορές. Οι επενδυτές δεν επενδύουν, αναβάλλοντας τις επενδύσεις. Αμφότεροι αποταμιεύουν ό,τι τους περισσεύει. Και, ταυτόχρονα, αποσύρουν από το τραπεζικό σύστημα ό,τι έχουν ήδη αποταμιεύσει, μπροστά στο φόβο να κλείσουν οι τράπεζες και επηρεασμένοι από τις συζητήσεις για επιστροφή στο εθνικό νόμισμα.
Αποτέλεσμα; Η αγοραστική ζήτηση μειώνεται. Το ίδιο και η επενδυτική. Το τραπεζικό σύστημα αιμορραγεί. Οι –πρόσφατα ανακεφαλαιοποιημένες– τράπεζες εμφανίζουν νέες ανάγκες κεφαλαιοποίησης, θέτοντας αυστηρότερους όρους για τη χορήγηση δανείων πάσης φύσεως. Η πραγματική οικονομία αντιμετωπίζει πιστωτική ασφυξία. Η έλλειψη ρευστότητας οδηγεί ακόμα και οικονομικά υγιείς επιχειρήσεις, με ισχυρά θεμέλια και προοπτικές, να αδυνατούν να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους προς τους προμηθευτές και να καταβάλουν κανονικά τη μισθοδοσία τους.
Η μία αρνητική οικονομική εξέλιξη προκαλεί την άλλη. Τα νέα διαδίδονται αστραπιαία από τα ΜΜΕ, εγχώρια και διεθνή. Τα αποτελέσματα της αβεβαιότητας εντείνουν την αβεβαιότητα, σε έναν φαύλο κύκλο που είναι δύσκολο να τερματίσουν οι σχεδιαστές της οικονομικής πολιτικής. Κι αν ακόμη καταφέρουν να τον τερματίσουν, θα επανεκκινήσουν από χειρότερο σημείο αφετηρίας, μετρώντας τις απώλειες από τις στροφές που έχει ήδη κάνει… Στη μείωση της κατανάλωσης, στις επενδύσεις που ακυρώθηκαν, στα δισεκατομμύρια των καταθέσεων που έφυγαν από τις τράπεζες και είναι αμφίβολο αν θα επιστρέψουν…
Γιατί αυτό που είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού στα δικά μου μάτια, κάποιοι εξακολουθούν να μην το βλέπουν, ενώ η κατάσταση στην πραγματική οικονομία χειροτερεύει μέρα με τη μέρα; Ελπίζω να μην περιμένουν να αποδειχτεί με πολύπλοκα οικονομετρικά μοντέλα από τον επόμενο νομπελίστα οικονομολόγο, γιατί τότε θα είναι πολύ αργά για την Ελλάδα…
Ο Στέλιος Κοντέας είναι υποψήφιος διδάκτωρ του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr