Ουσιαστικά, από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 μέχρι σήμερα, ο δυτικός κόσμος έζησε τις καλύτερες στιγμές της ιστορίας του. Για την Ελλάδα τα καλύτερα χρόνια ήταν από το 1980 μέχρι το 2010. Και λίγο πολύ αυτό ισχύει για ολόκληρη την Ευρώπη, αλλα και τις ΗΠΑ.
Η ποιότητα ζωής αναβαθμίστηκε συνταρακτικά, η τεχνολογία έκανε άλματα, οι δημοκρατίες πολλαπλασιάστηκαν, οι πόλεμοι σταμάτησαν, το μορφωτικό επίπεδο ανέβηκε, αυτονόητα ανθρώπινα δικαιώματα κατοχυρώθηκαν και οι κρίσεις ήταν διαχειρίσιμες.
Δυστυχώς, δεν ισχύει το ίδιο και σήμερα. Ο κόσμος είναι φανερό ότι βαδίζει από κρίση σε κρίση (πανδημία, κλίμα, μεταναστευτικό, ενέργεια) και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει, με αποτέλεσμα να επανέρχονται και οι πόλεμοι στη «γειτονιά» μας. Πράγμα αδιανόητο 15 χρόνια πριν. Τώρα και πόλεμοι γίνονται και πολύ γρήγορα τους συνηθίσαμε.
Παράλληλα, ζούμε μία περίοδο με διάθεση «αναθεωρητισμού» της ιστορίας και φυσικά τα παιδιά μας μεγαλώνουν υπό τη μεγάλη απειλή της κλιματικής κρίσης.
Κορυφαίοι αναλυτές θεωρούν ότι το 2030 αρχίζει να μοιάζει επικίνδυνα με το 1930 και το χειρότερο είναι πως εκτός όλων των άλλων έχει να αντιμετωπίσει και την κλιματική κρίση.
Τι σημαίνουν πρακτικά όλα τα παραπάνω; Ότι για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες κοιτάμε πίσω και βλέπουμε ότι τα πράγματα ήταν καλύτερα αντί για χειρότερα.
Η Ελλάδα αποτελεί (σε ένα βαθμό) εξαίρεση, καθώς φρόντισε γι’ αυτό (μεταξύ άλλων) ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που έφυγε από το μάταιο τούτο κόσμο. Η δεκαετία που πέρασε ήταν σίγουρα χειρότερη από αυτή που διανύουμε. Αλλά αυτό ισχύει μόνο για την Ελλάδα. Όχι για την υπόλοιπη Ευρώπη και τις ΗΠΑ.
Για πρώτη φορά από το 1960 μέχρι σήμερα διαπιστώνουμε ότι ο πλανήτης έχει χάσει την ορμή της προόδου. Δεν μας εντυπωσιάζει. Δεν μας αφήνει με το στόμα ανοιχτό και η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν αρκεί για να αλλάξει το σκηνικό. Αντίθετα, μας τρομάζει. Γι’ αυτό και νοσταλγούμε το παρελθόν.
Αυτό ακριβώς προσπαθεί να εκμεταλλευθεί η ακροδεξιά και οι κάθε λογής λαϊκιστές που αντεπιτίθενται παγκοσμίως.
Με όπλο τους το «φόβο», θέλουν να «διορθώσουν» την ιστορία και να μας ξαναβάλουν στο «σωστό» μονοπάτι του... χθες. Ταγοί σε αυτή την προσπάθεια είναι ο Τραμπ, ο Πούτιν και ο Ερντογάν, που βρίσκουν οπαδούς παγκοσμίως.
Ακόμα και η συντηρητική Ευρώπη στρέφεται μαζί τους προς τα δεξιά. Βρίσκει στήριγμα στη Μελόνι, την Λεπέν και το AFD στη Γερμανία, με αποτέλεσμα το 2024 να αναδεικνύεται σε κομβική χρονιά.
Τον Μάρτιο επανεκλέγεται (αναπόφευκτα) ο Πούτιν στη Ρωσία και τον Ιούνιο ακολουθούν ευρωεκλογές, όπου θεωρείται δεδομένο πως οι ευρωσκεπτικιστές θα ενισχυθούν (το θέμα είναι πόσο). Και τέλος τον Νοέμβριο (εκτός απροόπτου) θα ξαναζήσουμε το θρίλερ Μπάιντεν ή Τραμπ.
Όσο κάποιοι αγωνιούν και παλεύουν να βρουν λύσεις στις μεγάλες προκλήσεις της εποχής, οι λαϊκιστές υπόσχονται να γυρίσουν το χρόνο πίσω. Και η νοσταλγία είναι μεγάλη παγίδα. Υπόσχονται φθηνό ρεύμα, ανοιχτές πόρτες, κλειστά σύνορα, μηδέν έξοδα για την κλιματική κρίση ή για εμβόλια. Όλα θα γίνουν όπως πριν. Το πιο μεγάλο τους ψέμα.
Ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω και όσο και να μας τρομάζει αυτό, πρέπει να κοιτάξουμε το μέλλον με θάρρος και αισιοδοξία. Ναι, οι εποχές της ξεγνοιασιάς πέρασαν. Τις εξαντλήσαμε και τα δύσκολα είναι μπροστά μας.
Έχουμε, όμως, βάλει τις βάσεις για καλές συνθήκες διαβίωσης και η τεχνολογία κάνει πιο εύκολη την καθημερινότητά μας. Σε αυτά τα κεκτημένα θα συνεχίσουμε τις ζωές μας κι ας μη ζούμε τόσο ξένοιαστα όσο τη δεκαετία του 2000.
Αν προσπαθήσουμε να επιστρέψουμε στο παρελθόν, τότε τα καλύτερά μας χρόνια θα γίνουν εφιάλτες. Αυτή την καταστροφή εκπροσωπούν όσοι υποστηρίζουν ότι ο χρόνος μπορεί να γυρίσει πίσω. Στην πραγματικότητα πρόκειται για επίσπευση της καταστροφής, την οποία προσπαθούμε να προλάβουμε.
Δεν έχουμε δικαίωμα, όμως, να παίρνουμε αποφάση με τη λογική «ας περάσουμε εμείς καλά και... έχει ο Θεός για τους επόμενους».
Σε πείσμα των φανατικών που νοιάζονται μόνο για τη δική τους πρόσκαιρη ευημερία (και κυρίως τσέπη) οφείλουμε να παλέψουμε με την ίδια θέρμη για εμάς, για τους δίπλα μας, αλλά κυρίως για το παιδί που έρχεται.
Πρέπει να του φυλάξουμε χώρο στο φως. Και φως είναι η ειρήνη, η δημοκρατία, η πράσινη μετάβαση, η εφαρμογή της τεχνολογίας στην υγεία. Και φυσικά οι τέχνες...
«Μόνος σου µπορείς να τρέξεις γρήγορα, µαζί όµως µπορούµε να πάµε µακριά», ήταν το αγαπημένο ρητό του Θάνου Μικρούτσικου που έφυγε κι αυτός τέτοιες ημέρες. Ας το κρατήσουμε για τη συνέχεια, που δεν είναι ξένοιαστη, αλλά συναρπαστική.
Αντί υστερόγραφου τα αγαπημένα μου το 2023: Η καλύτερη ταινία της χρονιάς ήταν το «Ζώνη Ενδιαφέροντος» Τζόναθαν Γκλέιζερ και ο καλύτερος δίσκος το «Πέτριχωρ» του Ανδρέα Πολυζωγόπουλου.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο reporter.gr